Ehliyet ve kimlik birleşiyor

ehliyet kimlik birleştirme kapak görseli

Çipli ehliyet için son tarih ne zaman?

Ehliyet ve kimlik birleştirme ile tek kartta ikisini de taşıyın. Ehliyet ve kimlikte yeni dönem başladı, ehliyet ve kimlik kartı (nüfus cüzdanı) birleşiyor. Artık tek kartla hem nüfus cüzdanınızı hem de ehliyetinizi taşıyabilirsiniz.

Ehliyetinizi ve kimlik kartınızı çipli hale getirmek için ne yapmalısınız?

İçişleri Bakanlığının ‘Hayat kimliğinle kolay’ uygulamasıyla yeni nesil sürücü belgeleri (ehliyet) çipli kimlik kartları ile birleşiyor.

Bu sayede ayrıca ehliyet taşımaya gerek kalmıyor.

Nüfüs ve ehliyet birleştirme ücreti ne kadar?

Birleştirme işlemi ücretsiz! Fakat yerine getirilmesi gereken şartlar var.

İki kart nasıl birleşiyor şartlar neler?

Sadece yeni nesil çipli kimlik kartları ile birleşme yapılabiliyor. Bu nedenle eski tür nüfus cüzdanı (kart şeklinde olmayan, çipsiz) sahibi olanlar birleştirme işlemini yapamıyorlar zira işlem yeni nüfusların çipi üzerine gerçekleştiriliyor.

Yeni tip sürücü belgesine sahip sürücüler, çipli kimlik kartıyla nüfus müdürlüğüne başvurduğunda ya da kimlik kartını değiştirmek için nüfus müdürlüğüne geldiğinde, ehliyetin nüfus cüzdanına entegrasyonunu ücretsiz gerçekleştirebiliyor.

İki kartın birleştirilmesi nasıl yapılıyor?

Ehliyet ve kimlik birleştirme, çipli sürücü belgenizi çipli kimlik kartıyla birleştirmek, nüfüs cüzdanına ehliyetinizi yükletmek için:

  • İlk adım olarak “Alo 199” aranmalı ya da ‘randevu.nvi.gov.tr’ adresinden randevu almak gerekiyor.
  • Randevu ile herhangi bir nüfus müdürlüğüne giderek başvurunuzu yapılabiliyorsunuz.
    İşlem bir dakika sürüyor ve ehliyetinizle birleştirilmiş yeni kimlik kartınız sistemde kayıtlı resmi adresinize postalanıyor.

Dikkat!

Ehliyetin kimlik kartıyla birleştirme işlemi sırasında kişinin eski kimlik kartı ve ehliyeti otomatikman iptal ediliyor.

Eski kartlarınız iptal edileceği için yeni kimlik kartınız resmi adresinize ulaşıncaya kadar kullanabilmeniz için size geçici belge verilecek. Fakat yeni sistemde ehliyetlerin süreli olduğunu unutmayın. Yeni kimliğinizde 5 yıl geçerlilik süresi olan ehliyetiniz yüklü ise, beş yıl sonra tekrar yükleme yapılması şart.
Yenileme süresi içerisinde tekrar yükleme yapılmazsa süre sonunda ehliyet işlevi kimlik kartından siliniyor.

Başvuru için neler gerekiyor?

Yeni ehliyet başvurusu için:

  • Eski sürücü belgesi,
  • Nüfus cüzdanı,
  • 15 liralık ücretin makbuzu,
  • 1 biyometrik fotoğraf,
  • Kan grubunu belirtir belge veya yazılı beyan ve
  • “Sürücü olur” yazan ve aile hekiminden ücretsiz olarak alınan sürücü sağlık raporu gerekiyor.

Çalıntı ve kayıp halinde ne yapmalı?

Ehliyetiniz çalınırsa ya da kaybederseniz ehliyet için tekrar başvurmadan önce en yakın trafik tescil şubesine başvurmanız ve kayıp/çalıntı bildiriminde bulunmanız gerekiyor. Sisteme işlenen zayi kaydı sayesinde artık kayıp ilanı verilmesine de kalktı.

Bundan sonraki adım nüfus müdürlüğü. Randevunuzu alarak herhangi bir nüfus dairesine giderek işlemi hemen yapıyorsunuz ve yeni ehliyet posta ile 1 günde resmi adresinize teslim ediliyor. Yeni E sınıfı ehliyet 5 yıl geçerli. Diğerlerinde süre ise 10 yıl. Geçerliliğin sona ereceği tarih çipli ehliyetin üzerinde ayrıca belirtiliyor. Süre dolunca yeni ehliyet için tekrar başvurmanız gerektiğini unutmayın.

Yenileme için ne kadar zamanınız kaldı?

Ehliyet ve kimlik birleştirme işlemi için süre sınırlaması bulunmuyor.

Ancak eski tip kimlik kartı ve ehliyetin çipli hale getirilmesi için süre sınırı var. Ehliyetler için yenileme süresi 2022’de son buluyor, nüfus cüzdanlarının çipli kartlara çevrimi için de 2023 yılına kadar vaktimiz var.

Randevu almadan gitmeyin

Randevunuzu ihmal etmeyin, cezası var

Alo 199 ‘randevu.nvi.gov.tr’ internet adresi üzerinden ya da numaralı çağrı merkezinden aldığınız randevuya gitmezseniz sistem sizi otomatik olarak blokluyor ve yeni randevunuzu 1 ay boyunca alamıyorsunuz.

Randevunuzu iptal edebilirsiniz

Gidememe durumunuz olursa randevunuzu iptal edebileceğinizi unutmayınız: randevunuzu, saatinden yarım saat öncesine kadar iptal edebilirsiniz.

Kimlik İşlemleri Fiyatları

Ehliyet ve nüfusu, yeni çipli kimlik kartı ile birleştirmek ücretsiz demiştik ama hazır bu sayfadayken kimlik yenileme fiyatlarını da yazalım:

  • Kimlik yenileme: 25 TL
  • Evlilik nedeniyle kimlik değişimi: 25 TL
  • Eskiyen kimliği değiştirme: 25 TL
  • Yeni doğan bebek için kimlik çıkarmak ücretsiz. Bununla birlikte doğumdan sonra bir ay içinde kimlik kaydı yapılması gerekiyor eğer bu süre geçtiyse: 25 TL
  • Çipli kimlik kaybedilmişse: 50 TL

Hangi belgeler isteniyor?

25 TL’lik değişim ücreti nereye yatırılıyor?

Kimlik yenilemek için başvuruda istenen belgeler ise şöyle:

  • Nüfus cüzdanınız.
    Nüfus cüzdanı olmayanlar için sürücü belgesi, pasaport, evlilik cüzdanı, TSK kimlik kartı, sarı basın kartı, hakim ve savcı kimliği, avukatlık kimlik kartı, öğretmen kartı da geçerli kimliklerdir.
  • Son altı ay içinde çekilmiş bir (1) adet biyometrik fotoğraf.
  • 25 liralık (değerli kağıt bedeli) değişim ücretini ödediğinizi gösteren makbuz veya dekont.

Değişim ücretini başvurunuzdan önce vergi dairesi müdürlüklerine, ‘ivd.gib.gov.tr’ internet adresi üzerinden kredi kartınızla ya da bankaya yatırmanız gerekiyor.

Yeni Çipli Kimlik Geçerlilik Süresi Nedir?

Yeni kimlik kartının kullanım süresi 10 yıl. Sürenin ne zaman dolacağı da kimliğin üzerinde yazıyor. Geçerlilik süresinin bitiminde, kart sahibinin yeniden başvuru yaparak kartını yenilemesi gerekiyor.

Bu yazı Özel Yapım/Custom kategorisinde yayınlanmıştır; kategorinin diğer yazıları için buraya tıklayabilirsiniz.

Yol yaparak ilerlemek: motosikleti daha iyi sürmek

makaleler kapak görseli

Motosikleti daha iyi sürmek için ne yapmalı?

Motosiklet eğitiminin iki tarafı var. Motosikleti daha iyi sürmek için her iki tarafa da hakim olmak gerekiyor tabii ki. Bunlardan birincisi bilgiyi akla yazmak tabii ki ama bunun bir de yola aktarılması var değil mi? Sonuçta eğitim, kalıcı davranış değişikliğidir. Yola aktarmadığınız bilgi sürüşünüzü iyileştiremez. Bu sebeple eğitim aşamasında bol bol motosiklet sürmelisiniz.

Motosiklet eğitimi bilgiyi almakla başlar, sürüşle tamamlanır. Neden?

Yaparak öğreniriz.
Yaptıkça içselleştiririz.
İçselleştirdikçe sırrına erer, keyfine varırız.

mat

Bir çok bilgi veriyoruz. Türlü türlü usul gösteriyoruz. Tabiidir ki okuyarak başlamak, bilinçli olarak ilk adımı atmak gerekiyor.

Yine de motosiklet sürmek bedensel tarafı da olan bir eylem. Uygulama olmadan bilgi neye yarar demenin ötesinde zaten bu sitede bahsedilenlerin hepsi sürmek için değil mi?

İşte bunların hepsi dönüp dolaşıp bir yere çıkıyor. Motosikleti daha iyi sürmek için:

Gelişmek için sür, sür ve sür ama eğitim amaçlı sür.

Yol yapmadıkça, öğrendiklerimizin hepsini yola aktarmadıkça gelişmemiz çok da olası değil. O sebeple yola çıkmak için kendinizi geciktirmeyin. Bilin ki yaptıkça daha iyi olacak, sürdükçe daha da ilerleyeceksiniz.

Becerinizi geliştirmek, daha iyi sürmek için ödev ile sürüş yapınız.

Hemen altta Ödev İle Sürmek yazısının bağlantısını verdim ama kısaca açıklamak gerekirse, eğitim aşamasında belirli bir hedefe odaklanan, becerinizi geliştiren sürüşler yapmak, en hızlı ilerleme türüdür.

Başka bir deyişle sürmek yetmez, amaç gözeterek, zayıf yönlerinin farkında olup güçlendirmek için sürmeliyiz. Davranışlarımızı, sürüş şeklimizi; teorik olarak bildiklerimizi sürüşümüze katmak için yol yapmalıyız. Kısacası, gelişmek için sürmeliyiz. Bunu yapmazsak bazı hatalarımız kalıcı hale gelir. Oysa iyi sürücü, kronik olarak doğru süren kişidir. Ödev İle Sürmek yazısı tam da bunu anlatan, gelişim için nasıl süreceğimizi betimleyen bir yazıdır.

Önerilen Yazılar

Bu yazı Makaleler ve Sürüş Teknikleri kategorilerinde yayımlanmıştır.

Motosiklette bakış ayırma

motosiklette çeneyle bakış, bakış ayırma

Motosiklet acemisinin en önemli derslerinden birisi motosiklette bakış ayırma olmalıdır. Çene ile bakmak, çıkışa bakmanın tek yoludur; ilk ders olmalıdır.

Motosiklette bakış ayırma şu anlama gelir:

Bu gönderi görsel anlatım için hazırlanmıştır, daha ayrıntılı bilgi için
“Motosiklet Baktığın Yere Gider” yazısını okumanızı tavsiye ediyorum; yazıyı görmek için buraya tıklayın

Bakış ayırmak:
gideceğiniz yere çene ile bakmak demektir!

Çenenizde bir göz olduğunu düşünün, çıkışa yada gideceğiniz yere; “çenenizdeki göz” ile bakmalısınız.

Bakış Ayır, Güvenli Dön

Ve de korkmayın, kafanızı çevirince sürüşünüz etkilenmez, aksine daha kararlı ve güvenli hissedersiniz!

Eğer bakış ayırmak (çeneyle bakmak) sürüşünüzü etkileseydi, ben bakış için kafamı bu kadar ayırmış halde düz sürmeye devam edemezdim (ama düz sürüşe devam ettim 🙂 (aşağıdaki fotoğraf)

bakış-ayırma-RST1000-Futura
pistte bakış ayırma

Motosiklet ve sürücünün kafası ne kadar ayrılmış dikkat edin

Kafaya dikkat (alttaki fotoğraf)!
“Bu kadarı da fazla!” dediğinizi duyar gibiyim
DEĞİL!
Sürücü çıkış için doğru şekilde başını döndürmüş…

viraj çıkışa bak

Evet, bazı çıkışlarda kafa bu kadar dönmeli…

Sürücü burada çıkışı görmek için gerektiği kadar çevirmiş başını. Aslında siz de bu kadar çevirmiş olmanız gereken kaç virajı güvensiz döndünüz kim bilir? 🙂

Sürücünün çenesi ile baktığı
(pembe) noktaya dikkat!

Bu konu o kadar önemlidir ki artçılar için de geçerlidir. Yani artçılar da bakış ayırıp çıkışa bakmalı
(Artçılı Sürüş yazısı için buraya tıklayınız).


Artçı ve sürücü kafalarını nasıl da çevirmişler.

Sadece artçı varken mi? Hayır düşerken bile vazgeçmemek lazım. Çünkü çoğu zaman doğru yere bakmak, sorunu da çözecektir.

Bakış Ayır, Kontrol Kaybı

bakış ayırma, kapalı alanda yavaş manevrada

Günlük hayattan bir örnek: Keskin olmayan dönüşlerde de aynı kural geçerlidir: Sağa gidecek, çenesi ile sağa bakıyor.

Arazi sürüşünde bakış

arazi sürüşü için de geçerli:
çenenle bak!

Aşağıdaki iki görsel: motosiklet sağa dönerken, çene bir sonraki sol viraja çevrilmiş bile

Bakış Ayır, Kombine Viraj 01

Demek ki doğru bir dönüş için bakış ayırıp çıkışa bakmak şart. Aşağıdaki BMW sürücüsünün art arda viraj içinde yaptığı gibi.

Bakış Ayır, Kombine Viraj 02

Neredeyse düşüyor ama hala çenesiyle gitmek istediği yere bakıyor.

Kafayı ayırırsam düşer miyim?
düz giderken kafanızı (bakışınızı) ayırsanız bile kontrol hala sizde, endişe etmeyin.


motosiklet sağa sola yatsın
hatta slalom yapsın
siz gitmek istediğiniz noktaya
bakın!

Her zaman, en yatıkta hatta makinenin yanına inince bile devam; çene ile çıkışa bak!

Motosiklet iyice yatırsanız da hatta yanına indiyseniz bile, çene hep çıkışa bakmalı! Aşağıdaki görselde bu durum çok açık olarak görülüyor:

bakış ayırma-Mulholland hangoff

Motosikletin kafası ile sürücünün kafası ne kadar ayrı yönlere bakıyor dikkat ediniz.

Motosiklette bakış ayırma ile motosikletinize hakim olursunuz

Motosiklet blog - KTM-690-SMC-R 2019, motosiklette bakış ayırma

İlgili yazılar

OMM’nin Motosiklet Yol Sanatı Kitabı

omm motosiklet yol sanatı kapak

Motosiklet eğitimi kitabı deyince akla ilk gelmesi gereken OMM Derneğinin Motosiklet Yol Sanatı kitabıdır.

OMM kitabı ehliyet kurslarında zorunlu kılınacak kadar başarılı. Nereden başlamalı diyenlere hep aynı cevabı veriyorum: “Yol Sanatı’nı alarak başla. “

Bu sebeple eğer motosikletçi iseniz mutlaka bu kitabı alın ve hatim edin. Okumakla kalmayıp sürüşünüze de katın. Sizi daha iyi bir motosikletçi yapacak olan, bu kitaptır.

Motosiklet eğitimi kitabı dedik ama her boş kaldığınızda okumak çok daha faydalı olacaktır. Ben yıllarca öyle yaptım, her seferinde de faydasını gördüm. Bir kere okuyup kenara atmayın, elinizin altında tutup her fırsatta bir konuya göz atın.

Bileğin Dansı adlı kitabı ise Motosiklet Yol Sanatı’ndan önce okumamak gerektiği için bu yazıya dahil ettim.

Keith Code’un eseri olan bu motosiklet eğitimi kitabı ise performans sürüşü için. Kitap yol tekniklerinden değil, pist sürüş tekniklerinden bahsediyor. Faydalı olur mu, evet; motosikletin ve sürüş dinamiklerinin anlaşılması için iyi bir kaynak ama günlük kullanım tarzını etkilememesine dikkat etmeli. [ Keith Code yazıları için lütfen buraya ve buraya tıklayınız ]

Motosiklet Yol Sanatı

omm motosiklet yol sanatı kitap

Daha iyi bir motosiklet sürücüsü olmak üzerine öğütler

Motorcycle Roadcraft “Motosiklet Yol Sanatı” öğrenci / stajyer polisler ve motosikletini en iyi şekilde kullanmak isteyen diğer sürücüler için bir grup polis motosiklet eğitmeninin yol göstermesi ile ve polis sürücülerinin, eğitmenlerin ve sivil uzmanların katkılarıyla geliştirilmiştir. Bu kitapta, güvenli ve etkin motosiklet sürmenin yöntemleri üzerine en yetkili ağızlardan en kapsamlı bilgiler yer almaktadır.

Motorcycle Roadcraft “Motosiklet Yol Sanatı” motosiklet sürme konusunda önde gelen bir kitap olarak kendini kanıtlamıştır. İlk defa Türkçe’ye çevrilmiş ilk baskısı 2004 yılında hazırlanan bu kitap altı yıl ara ile yeniden gözden geçiriliş ve güncellenmiştir. Kitapta aşağıdakiler yer almaktadır:

  • Doğru duruşun ve tehlikelerin farkında olmanın önemini açıklayan tam renkli resimler
  • Otoyol sürücülüğü hakkında bir bölüm
  • Her bölüm için başlıcı öğrenilecek noktalar üzerine notlar, gözden geçirme notları ve sorular
  • Sözlük ve içindekiler

Motosiklet sürücüleri, otomobil sürücülerine göre ortalama olarak 35 kat daha fazla ciddi yaralanma riski altındadır. Güvenli sürüş bilgiler her motosiklet sever için okunması şart ve Motorcycle Roadcraft “Motosiklet Yol Sanatı” size sürüş standartlarınızı iyileştirmenizde yardımcı olacak ilk Türkçe kaynaktır.

One More Mile Riders Association (OMM) İstanbul tarafından yayımlanmıştır. Bu çalışmanın satışından kaynaklanan gelirler OMM’nin Türkiye’deki motosiklet bilincini artırmaya yönelik çalışmalarında kullanılmaktadır.

Tam Hâkimiyet

omm kitap tam hakimiyet

Tam Hâkimiyet, diğer yüksek performans sürüş kitaplarının ancak vaat edebileceklerini gerçekleştiriyor: Bu sayfalarda anlatılan çalışmalar yapmak, her motorun üzerindeki hâkimiyetinizi arttıracaktır. Ulusal Şampiyon Lee Parks’ın genel kabul gören İleri Sürüş Kliniğini’nin (Advanced Rider Clinic) kanıtlanmış tekniklerine dayanan bu kitap, motorunuzun hâkimi olmanın en hızlı ve güvenli yolu.

Parks, açık ve anlaşılır üslubuyla, üst seviye yarışçılar tarafından kullanılan teknikleri açıklığa kavuşturuyor ve motorunuz ne tip olursa olsun, bunları yüksek performanslı yol sürüşüne nasıl uygulayacağınızı gösteriyor. Yeni sürüş becerileri öğrenmenin önündeki en büyük engel olan korkunun zihinsel dinamiklerini ilk defa Parks açıklıyor.

Tam Hakimiyet, sürüş becerilerini, ufak, kolay öğrenilen modüllere ayıran ve adım adım ilerleyen formatıyla şimdiye kadar geliştirilmiş en etkili sürüş yardımcısı.

Tam Hâkimiyet; gereksiz riskleri almadan sürüşleri en kısa zamanda bir sonraki seviyeye taşımak isteyen tüm yarış, spor, tur ve gezi tipi motor kullanan sürücülerin olmazsa olmaz kitabıdır.

OMM sürücüleri tarafından Türkçeye çevrilen kitapları satın almak istiyorsanız; İstanbul için Sabri Oran, İzmir için Alp Altan Ugur, Ankara için  Mehmet Öğüt, Bursa için Can Ceylan, ile irtibat kurabilirsiniz..

Motosiklet eğitimi için kitabı okumak güzel ama unutmayın: Önemli olan “sakınarak sürüşü” (sistemli sürüş dedikleri şey) yola aktarmanız. Bunun için de size Ödev İle Sürmek yazımızı öneriyoruz.

Bu yazı Motosiklet Acemileri kategorisinde yayınlamıştır, kategorinin diğer yazıları için buraya tıklayınız.

Motosiklet kaynak kitapları ve eğitim kurumları

motosiklet kaynak kitaplar ve eğitim Kurumları kapak görseli

Kaynak kitaplar

Site içerisinden ulaşabileceğiniz temel motosiklet kitapları:

  • Motosiklet Sürüşünün Temelleri (gitmek için tıkla)
  • Alfa Motosiklet Blog Kitabı (gitmek için tıkla)
  • Donald Duck’ın Notları (gitmek için tıkla)

Dış kaynaklardan ulaşabileceğiniz kitaplar:

  • OMM Yol Sanatı kitabı (OMM Türkiye sayfasına gitmek için tıkla)
  • Keith Code yayınları
    • Twist Of Wrist kitabı (gitmek için tıkla)
    • Twist Of Wrist filmi (gitmek için tıkla)

Tabii ki benim yazmış olduğum “Motor Acemisinin El Kitabı MAEK‘e ulaşmak için buraya tıklayın.

Eğitim kurumları

Serhat Kılavuz, Sedat Karayılan, Murat Denizhan gibi eğitmenler.

Daha bir çok kurum ve eğitmen illa ki vardır; ben ilk aklıma gelenleri yazdım.
Sıralama ve isimler rastgeledir.
Lütfen araştırıp, görüşüp, haklarında okuyup, kendi kararınızı veriniz.

Diğer Kitaplar

  • Harika. Teknolojinin Düğmesine Basmak, Eric Brende
  • Motosiklet Günlükleri, Ernesto Che Guevara
  • Jüpiter’in Seyahatleri: Dünya Çapında Triumph Üzerinde Dört yıl, Ted Simon
  • Güvende Kalmak: Gerçekten iyi sürüş sanatı ve bilimi, Lawrence Grodsky
  • Motosiklet Yol Becerisi: Daha iyi Motosiklet Kullanımı için Bir Polis Sürücünün El Kitabı (mevcut OMM, Türkçe)
  • Tam Kontrol (OMM‘de Türkçesi var)
  • Toplam Kontrol: Yüksek Performans Sokak Sürüş Teknikleri, Lee Park (OMM‘de Türkçesi var)
  • Mükemmel Araç: Motosiklet Hakkında Her şey, Melissa Holbrook Pierson
  • Motosikletin Üst Yarısı: Binicilik ve Makinanın Uyumu Üzerine, Bernt Spiegel
  • Hareket Eden Vücutlar, Steven L. Thompson
  • Zen ve Motosiklet Sanatı Bakımı, Robert M. Pirsig (site içi tanıtım yazısı için buraya tıklayınız)
  • Ustaca Motosiklet Kullanımı: İyi Sürüş için Nihai Kılavuz, David Hough
  • Tüy Siklet Gezi Kitabı, Aerostich – Maceralı Motosiklet Kullanımı El Kitabı, Chris Scott

Kaynak: OMM Ağustos 2017 bülteni

Bu yazı Acemiler İçin ve Makaleler kategorilerinde yayınlanmıştır.

Motosiklette frenleme

motosiklet frenleme kapak görseli

Motosiklet kullanımında en zorlu konulardan birisi frenlemedir. Motosiklet fren yapma işini bildiğimizi varsayarak ehliyet veriyorlar bize. Dolayısıyla biz de doğru frenleme tekniğini bilmek ve fren kolunu doğru şekilde sıkmak zorundayız.

Bu yazı motosiklet frenlemesi nasıl yapılır sorusunun cevaplarını içermektedir; hadi başlayalım o halde.

Motosiklet fren yapma? Kolu sıkıyorum işte ben 🙂

“Önce Motosiklet Fren ve Gaz Nasıl?” yazısını okuyarak başlayın ki doğru motosiklet fren yapma tekniğini öğrenin.

Peki. Yalnız o iş öyle değil.

Yukarıdaki yazıyı okuduğunuzu varsayarak devam ediyoruz: Kapalı Alan çalışması ile fren becerinizi geliştirmeniz ve özellikle panik fren/acil fren yapmaya hazır olabilirsiniz.

Yeterince alıştırma ile doğru frenlemeyi omuriliğinize yerleştirir ve acil durumlar dahil stresin olumsuz etkisini çok daha az yaşayarak tahmininizden çok daha önce ve çabuk durursunuz. Belki de ölmek yerine hayatta kalırsınız hatta 🙂

Sitedeki tüm fren, frenleme yazıları içinse buraya tıklayabilirsiniz.

Hangi fren sistemi en iyisi?

Bu bölümde biraz ön bilgi verip kavramları öğreneceğiz çünkü: Neden ve Nasıl cevaplarına hakim olursak; uygulamayı çok daha başarılı yaparız.

Eski bilgi şu şekildeydi:

  1. Bağlantılı fren sistemine sahip motorlar iyidir,
  2. ABS sistemine sahip motorlar daha da iyidir;
  3. ABS ve bağlantılı frenleri olan motor en iyisidir.
  4. Doğru frenlemeyi öğrenmek için bu sistemlerin olmadığı motorlar gerekir.

Fakat günümüzde en ufak motosikletlerde bile ABS olduğunu, elektronik destek sistemlerinin orta seviye modellere bile geldiğini görüyoruz. Yine de fren yapma, fren kolunu kullanma tekniği hala aynı ve geçerli.

motosiklet frenleme

Fren Sistemleri

Şimdi şu dördüncü maddeyi bir açalım. Her ne kadar ek sistemler frenlemeyi kolaylaştırsa da, ABS’si olan bir motorda kilitlenme noktasını, arttırarak frenlemeyi öğrenmek zordur. Aynı şekilde bağlantılı frenleri olan motorlarda sadece ön / sadece arka frenlemeyi öğrenmek, deneyimlemek mümkün değildir. Buna karşın zaten bu iki sistem iki frenin dengesini kurmanın, kilitlenme noktasının hemen öncesinde fren basıncı uygulamanın zor olduğundan yola çıkarak icat edilmişlerdir. Diyeceksiniz ki, madem işe yarıyorlar neden onlardan vazgeçelim? Vazgeçmeyin, fakat bu rahatlığa alışan için; ABS’siz, bağlantılı fren sistemine sahip olmayan bir motor kullanmanız cidden zor hale gelir. Bu sebeple motorunuzu değiştirdiğinizde frenleme alıştırması yapmadan yol yapmayınız.

Bağlantılı Fren Sistemi (Link, Combined gibi)

Bağlantılı fren sistemi olan motorlarda sizin ayarlama yapmanıza gerek kalmadan doğru frenleme basıncı tekerlekler arasında uygun biçimde dağılır. Yani siz sadece ön yada arka fren yapsanız bile sistem her iki tekere de uygun fren basıncını dağıtır.

Fakat bu: “Ben frenlerden birisine abanayım, gerisini sistem halletsin?” dedirtmesin size. Saniyenin onda biri gibi çok kısa sürelerin önemli olduğu panik frenlemelerde kombine sistemin getirdiği gecikme hayatınızı tehlikeye atabilir. Dolayısıyla farkındalığınız yüksek ve dikkatiniz yolda sürüşler ile tehlikeyi bir an önce fark edip hiç gecikmeden fren yapmaya başlamak önemlidir.

ABS Fren Sistemi

ABS’nin dilimizdeki karşılığı Anti Blokaj Sistemi ya da kilitlenmeyi engelleme sistemidir. Burada blokajdan kasıt tekerin bloke olması yani artık dönmemesidir. Fren sistemi lastik-teker dönüşünü gözleyerek çalışır. Lastiğin dönmeyi bıraktığı anlarda devreye girerek fren basıncını azaltır, ta ki teker dönene kadar. Burada güzel olan frenlemenin kesilmemesi ama fren gücünün lastiğin yeri tutacağı en fazla seviyede uygulanıyor olmasıdır.

ABS “o an için” mümkün olan en fazla fren gücünü lastiğe uygular” ve bunu anlık olarak yapar. Mesela siz fren kolunu sonuna kadar sıktınız ve fren yapmaya başladınız. ABS düz çizgide kuru zeminde 10/10 gücü uyguladı ve ıslak-kaygan bölgeye girdiniz. ABS bu defada 6/10 gücüne indirir frenlemeyi ve kuru zemine geçtiğinizde tekrar 10/10 ile frenler.

Demek ki ABS, “kolu kopartmak ister gibi çok” frene yapma imkanını verir size

(Dikkat! Bu bahsedilenler motor virajda iken geçerli değildir. Virajda yatık konumda iken belki teker kilitlenmez ama fren kuvveti sebebiyle lastik yoldan kopabilir ve fren sebepli yana kayma yaşanabilir).
Dikkat 2: Fren yapmaya yavaştan başlanır ve giderek arttırılır. Fren tekniğine uygun şekilde Kademeli Fren Yapmak Gerekir.

ABS şarttır, zorunludur;
ABS ile ilgili yazımızı
buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

Ön fren kontrollü ve güçlü fren yapmak için iyidir. Ön tekerdeki fren gücü daha kısa mesafede durmak için iyidir. Ön fren dozajlamada daha iyidir.

Motosiklette frenleme sadece arka fren ile yapılırsa bu: “Ciyyk!” diye kaymak için iyidir. Arka fren ön fren ile birlikte denge sağlamak için iyidir. Ve en önemlisi, arka fren tek başına motoru durdurmak için iyi DEĞİLDİR.

Motosiklet acil durum frenlemesinde bizi durduracak ya da kurtaracak olan ön frendir çünkü ön frenin durdurma gücü arkaya göre çok daha fazladır.
Yine de arka fren de uygulanmalıdır çünkü arka fren dengeli frenleme ve ek durma gücü ile işimizi kolaylaştırır.

Kısacası güçlü ve etkili bir durma için her zaman debriyaj çekili, dizler depoya sarılmış, omuzlar inik, eller serbest şekilde:
ön ve arkan fren birlikte kullanılmalıdır.

Frenlemede Bakış

  • Frenleme esnasında karşıya ama sadece karşıya bakın.
  • Yere, sağa, sola, hızınıza, ön tekerleğe değil sadece ileriye bakınız. Yere değil, önünüze değil; ileriye bakınız.

Bir ara ön fren çalışması yapın. Biz yaptık ve motor dediğin ön fren ile çok daha net duruyor. Ön frenin yaptığı bildirimi hiç bir arka fren yapamaz.

Frenleme Alıştırmaları ve Tavsiyeler Sayfası için lütfen buradan devam edebilrsiniz.

Tavsiye Yazılar