Sakınarak Sürme Kavramı
Ben “Sakınarak Sürüş” diye tanımlardım motosiklet eğitim ve sohbetlerimde.
Bu kavramsal ad, en baştan zihni doğru yere taşıyarak gerekeni anlatıyor ve dinleyen için her şeyi çok daha kolay hâle getiriyor.
Bu arada “defansif sürüş” diye bir ad olmaz 🙂 Yani Türkçe hali bu olamaz, Türklere anlatmak için olmaz. Ama şimdilik kısa keselim. Bu konu ilginizi çektiyse burada daha ayrıntılı işlemiştim bu konuyu.
İçindekiler
IAM, Türkiye’deki motosiklet sürüş eğitiminin temeli olan Sistem’in (RoadSmart) mucididir. OMM Türkiye tarafından yayımlanan Motosiklet Yol Sanatı adlı kitap da yine IAM eseridir.
IAM, yol güvenliğini hedefler; motosikletler için güvenlik asıl odaklarıdır. 60 yıldan uzun süredir bu konuda faaliyet gösterirler. İleri Sürüş Eğitimi, motosikletler için en yüksek standartlardan biridir.
Bu yazı iamroadsmart.com/advanced-rider-intro sayfasındaki bilgiler temel alınarak oluşturulmuştur.
Bu sayfada motorhikayesi.com içindeki birçok yazıya bağlantı var. Eğer motosiklet eğitimi almak istiyorsanız her yazıya bakmanızı şiddetle tavsiye ederim.
Motosiklet için İleri Sürüş Nedir?
Eksiğiniz ne olursa olsun, becerilerinizi toptan, bütünlüklü şekilde daha ileriye, iyiye taşıyarak motosiklet sürmeniz hedeflenir bu eğitimde. İleri Sürüş Eğitimi ilk olarak otoyol motosikletli polislerinin sürüş becerilerini geliştirmek için icat edilmişti. Bu sebeple:
İleri Sürüş, Polis motosiklet kontrol sistemini temel alır. Polis ekiplerinin olay yerine hızlı ve güvenli ulaşma ihtiyacı olduğundan normal sürücülerin üzerinde bir seviye hedeflenmişti. Yani sürüş becerilerinizi ve tekniklerinizi normal trafiğin gerektirdiğinden daha üst seviyeye çıkaran bir eğitimdir. Bu eğitim, virajlar için “görsel sınır noktasını” kullanmayı ve ‘SSBA‘ (Bilgi, Konum, Hız, Vites, İvme) sistemli sürüşünü, tüm yol durumlarına sürekli olarak nasıl uygulayacağınızı içerir.
TATKU (SIPDE, IPSGA) nedir, buraya (1. yazı) ve buraya (2. yazı) tıklayarak öğrenebilirsiniz.
Kimler İleri Düzey Sürücü olabilir?
Herkes. Sürüşünü geliştirmek isteyen herkes, bu eğitime uygundur. Acemi ya da deneyimli her sürücü için belirli aralıklarla eğitimi ve mekanik becerileri yenilemek gereklidir. Normal şartlarda, her motosiklet değiştirdiğimizde Kapalı Alan Eğitimini yenilemek önerilir. Yine günlük hayatta deneyimli ve eğitimli bir sürücü panik fren, kaçış manevrası, (silkeleme (swerving)) gibi eylemleri yapmaz. Bununla birlikte bu becerilerimizi, gerektiğinde uygulayabilmek için hazır tutmamız şarttır.
İşte eğitim, güvenli sürüş için gerekli becerileri
en baştan itibaren derler-toparlar ve eksiklerimizi giderir.
SSBA: Sistemli Sürüşün Beş Aşaması
SSBA, İleri Sürüş Eğitiminin merkezinde yer alan sistemdir ve şu anlama gelir:
Bilgi, Konum, Hız, Vites, Hızlanma
SSBA, polisin araç kontrol sistemine dayanır ve İleri Seviye kurslarımızın temelini oluşturur. İleri Sürüş ve Sürüş, yolda olduğunuz her an SSBA’nın sürekli olarak uygulanmasıyla ilgilidir ve bu da ortaya çıkabilecek herhangi bir tehlikeye karşı sistematik bir yaklaşım benimsemenize yardımcı olur. İleri Seviye Sürücü veya Binici olmayı düşünüyorsanız, SSBA’nın temel ilkelerini anlamak yolculuğunuza iyi bir başlangıç yapmanızı sağlayacaktır:
- Bilgi topla
Bilginin sürekli olarak toplanması ve işlenmesinin yanı sıra diğer yol kullanıcılarına bilgi verilmesi, herhangi bir yol durumunu müzakere etmek için gereklidir. - Konum al
Aracınızı güvenlik, optimum görüş ve denge için doğru konuma yerleştirmek. - Hızını ayarla
Tehlikeyi güvenli bir şekilde aşmak için gereken hızı seçmek. Virajlarda doğru hızı belirlemek ve güvenli durma kuralını korumak için sınır noktasını kullanmanız öğretilecektir. - Vitesi doğru devir için ayarla
Doğru hızı belirledikten sonra, o hıza uygun vitese geçin. - Hızlan (İvmelenme olarak da geçer)
Son olarak, aracınızın performansını kullanarak güvenli ve verimli bir şekilde ilerleyin.
SSBA örneği: sağa dönüş
Gördüğünüz üzere Bilgi her zaman, her an devrede. Yeni bir durum, değişiklik olduğu zaman eski bilgi, yerini yenisine bırakıyor. Ve -burası çok önemli- yeni duruma, şartlara göre tekrar başlıyoruz.
Mesela her şey planladığımız gibi gidiyor. Fakat Öndeki araç sağa çekmeye karar verdi. Evet, yeni bilgi ile SSBA değişti, konumdan başlayarak her şeyi yeni şartlara uygun düzenliyoruz.
İleri Düzey Sürücü
İleri Sürücü kursu, yol deneyimlerinizi daha güvenli ve daha tatmin edici hale getirmek için size ek bilgi ve beceriler kazandırır. Tek ihtiyacınız olan geçerli bir ehliyet ve kendi motosikletiniz.
Şimdi ve gelecekte tutkunuzun tadını çıkarmanıza, arkadaşlıklar kurmanıza ve motosikletinizle unutulmaz deneyimler yaşamanıza yardımcı olmak istiyoruz.
Eğitime hazırlanmak
Teori Eğitimi düzenli şekilde ücretsiz olarak neredeyse her ilde düzenleniyor. Yaklaşık üç saat sürüyor bu eğitim.
Eğitimin içeriği, Motosiklet Yol Sanatı kitabı. OMM Türkiye’nin web sitesinden satın alabilirsiniz. Bağlantısını verdiğim sayfada daha fazla bilgi ve satın alma adresi mevcut.
Gün sonunda yorgun argın, üç saatlik eğitimin tümünü tek seferde akla yazmak tabii ki olacak iş değil. Ben beş-altıncı tekrardan sonra: “İlk kez yeni bir şey duymadım!” demiştim.
Bu yüzden kitabı alıp defalarca okumanızı ve sonra Teori Eğitimine gitmenizi tavsiye ederim.
Eğitim sonrası
Eğitim çok sevdiğim bir tanımı var: kalıcı davranış değişikliği.
Yani öğrenmek için beyninize kattığınız şeyleri hayata geçirmek zorundasınız.
Bu aşama içinse iki yazım var sitede. İkisinin de bağlantısını bırakıyorum.
Lütfen bu yazıların ikisini de okuyunuz.
Sistem Eğitimi ne öğretiyor?
Daha iyi (ya da daha becerikli) bir sürücü olmak sizin için ne anlama geliyor? Eğitim alınca ne öğreneceksiniz? Sürüşünüzde ne değişiklik olacak?
Yolda daha iyi (doğru) konumlanınca rahatlayacak mısınız mesela? Gözlem beceriniz artınca tehlikeleri daha önce görecek misiniz? Ya da sadece daha fazla motosiklet kontrolü yeterli mi? Fren yapmayı, kaçış manevrasını öğrenmek biliyor musunuz? Virajda rahatlayacak mısınız? Viraj destek gazı ile yatınca endişe kaybolacak mı?
Sistem, motosiklet sürüşünün tümünü kapsar. Bir sürüşteki tüm ihtiyaçları, tüm gerekenleri, her beceriyi teker teker sıfırdan teorik ve uygulamalı olarak size gösterir. Bununla da kalmaz. En son aşamada (Gözlemli Yol Sürüşü) bir puanlama ve değerlendirme yapıp size sunar.
Bu becerileri kendinize katınca -aslında gerekenleri- her yol senaryosuna hazır hale gelirsiniz. Çok daha tehlikesiz, rahat ve “Ahh!” demeden sürüş yapar seviyeye gelirsiniz.
Gözlemli Yol sürüşünde bir uzman eğitimci tarafından sürüşünüz değerlendirilir. Belirli kriterler açısından puanlanırsınız. Bu puan raporu size iletilir ve hangi konularda yetersiz/eksik olduğunuzu görürsünüz. Bu, size kendi kendinize çalışacağınız bir eğitim planı verir. Sürüşünüzü mükemmelleştirmek için tek gereken artık siz olursunuz yani.
Gözlemli Yol Sürüşü boyunca, fren, gaz kontrolü, fırsat değerlendirme, vites kullanımı gibi sürüş becerilerinizi değerlendirecekler. Virajlar, otoyol ve sollama dahil olmak değişik becerileriniz SSBA (Bilgi, Konum, Hız, Vites, Hızlanma) temelinde değerlendirmeye alınacak. Sürüşünüzün profili ve güçlü-zayıf yönleri ortaya çıkacak.
Sistem, ehliyet kursunun ötesinde bilgiler içerir. Ehliyet puanınız ne olursa olsun OMM Eğitimi size gerekli olan motosiklet bilgilerini kazandırır.
Eğitimden önce ücretsiz olarak verilen Teori Eğitimini en az üç-dört kere alın. Eğitimin içeriği bire bir OMM Yol Sanatı olduğundan, kitabı da okuyarak hazırlanmalısınız.