Motosiklet İleri Sürüş Eğitimi nedir?

SSBA sistemli sürüş kapak görseli

Sakınarak Sürme Kavramı

Ben “Sakınarak Sürüş” diye tanımlardım motosiklet eğitim ve sohbetlerimde.
Bu kavramsal ad, en baştan zihni doğru yere taşıyarak gerekeni anlatıyor ve dinleyen için her şeyi çok daha kolay hâle getiriyor.

Bu arada “defansif sürüş” diye bir ad olmaz 🙂 Yani Türkçe hali bu olamaz, Türklere anlatmak için olmaz. Ama şimdilik kısa keselim. Bu konu ilginizi çektiyse burada daha ayrıntılı işlemiştim bu konuyu.

IAM, Türkiye’deki motosiklet sürüş eğitiminin temeli olan Sistem’in (RoadSmart) mucididir. OMM Türkiye tarafından yayımlanan Motosiklet Yol Sanatı adlı kitap da yine IAM eseridir.

IAM, yol güvenliğini hedefler; motosikletler için güvenlik asıl odaklarıdır. 60 yıldan uzun süredir bu konuda faaliyet gösterirler. İleri Sürüş Eğitimi, motosikletler için en yüksek standartlardan biridir.

Bu yazı iamroadsmart.com/advanced-rider-intro sayfasındaki bilgiler temel alınarak oluşturulmuştur.

Bu sayfada motorhikayesi.com içindeki birçok yazıya bağlantı var. Eğer motosiklet eğitimi almak istiyorsanız her yazıya bakmanızı şiddetle tavsiye ederim.

Motosiklet için İleri Sürüş Nedir?

Eksiğiniz ne olursa olsun, becerilerinizi toptan, bütünlüklü şekilde daha ileriye, iyiye taşıyarak motosiklet sürmeniz hedeflenir bu eğitimde. İleri Sürüş Eğitimi ilk olarak otoyol motosikletli polislerinin sürüş becerilerini geliştirmek için icat edilmişti. Bu sebeple:

İleri Sürüş, Polis motosiklet kontrol sistemini temel alır. Polis ekiplerinin olay yerine hızlı ve güvenli ulaşma ihtiyacı olduğundan normal sürücülerin üzerinde bir seviye hedeflenmişti. Yani sürüş becerilerinizi ve tekniklerinizi normal trafiğin gerektirdiğinden daha üst seviyeye çıkaran bir eğitimdir. Bu eğitim, virajlar için “görsel sınır noktasını” kullanmayı ve ‘SSBA‘ (Bilgi, Konum, Hız, Vites, İvme) sistemli sürüşünü, tüm yol durumlarına sürekli olarak nasıl uygulayacağınızı içerir.

TATKU (SIPDE, IPSGA) nedir, buraya (1. yazı) ve buraya (2. yazı) tıklayarak öğrenebilirsiniz.

Kimler İleri Düzey Sürücü olabilir?

Herkes. Sürüşünü geliştirmek isteyen herkes, bu eğitime uygundur. Acemi ya da deneyimli her sürücü için belirli aralıklarla eğitimi ve mekanik becerileri yenilemek gereklidir. Normal şartlarda, her motosiklet değiştirdiğimizde Kapalı Alan Eğitimini yenilemek önerilir. Yine günlük hayatta deneyimli ve eğitimli bir sürücü panik fren, kaçış manevrası, (silkeleme (swerving)) gibi eylemleri yapmaz. Bununla birlikte bu becerilerimizi, gerektiğinde uygulayabilmek için hazır tutmamız şarttır.

İşte eğitim, güvenli sürüş için gerekli becerileri
en baştan itibaren derler-toparlar ve eksiklerimizi giderir.

SSBA: Sistemli Sürüşün Beş Aşaması

SSBA, İleri Sürüş Eğitiminin merkezinde yer alan sistemdir ve şu anlama gelir:

Bilgi, Konum, Hız, Vites, Hızlanma

SSBA, polisin araç kontrol sistemine dayanır ve İleri Seviye kurslarımızın temelini oluşturur. İleri Sürüş ve Sürüş, yolda olduğunuz her an SSBA’nın sürekli olarak uygulanmasıyla ilgilidir ve bu da ortaya çıkabilecek herhangi bir tehlikeye karşı sistematik bir yaklaşım benimsemenize yardımcı olur. İleri Seviye Sürücü veya Binici olmayı düşünüyorsanız, SSBA’nın temel ilkelerini anlamak yolculuğunuza iyi bir başlangıç yapmanızı sağlayacaktır:

  1. Bilgi topla
    Bilginin sürekli olarak toplanması ve işlenmesinin yanı sıra diğer yol kullanıcılarına bilgi verilmesi, herhangi bir yol durumunu müzakere etmek için gereklidir.
  2. Konum al
    Aracınızı güvenlik, optimum görüş ve denge için doğru konuma yerleştirmek.
  3. Hızını ayarla
    Tehlikeyi güvenli bir şekilde aşmak için gereken hızı seçmek. Virajlarda doğru hızı belirlemek ve güvenli durma kuralını korumak için sınır noktasını kullanmanız öğretilecektir.
  4. Vitesi doğru devir için ayarla
    Doğru hızı belirledikten sonra, o hıza uygun vitese geçin.
  5. Hızlan (İvmelenme olarak da geçer)
    Son olarak, aracınızın performansını kullanarak güvenli ve verimli bir şekilde ilerleyin.

SSBA örneği: sağa dönüş

Gördüğünüz üzere Bilgi her zaman, her an devrede. Yeni bir durum, değişiklik olduğu zaman eski bilgi, yerini yenisine bırakıyor. Ve -burası çok önemli- yeni duruma, şartlara göre tekrar başlıyoruz.

Mesela her şey planladığımız gibi gidiyor. Fakat Öndeki araç sağa çekmeye karar verdi. Evet, yeni bilgi ile SSBA değişti, konumdan başlayarak her şeyi yeni şartlara uygun düzenliyoruz.

İleri Düzey Sürücü

İleri Sürücü kursu, yol deneyimlerinizi daha güvenli ve daha tatmin edici hale getirmek için size ek bilgi ve beceriler kazandırır. Tek ihtiyacınız olan geçerli bir ehliyet ve kendi motosikletiniz.

Şimdi ve gelecekte tutkunuzun tadını çıkarmanıza, arkadaşlıklar kurmanıza ve motosikletinizle unutulmaz deneyimler yaşamanıza yardımcı olmak istiyoruz.

Eğitime hazırlanmak

Teori Eğitimi düzenli şekilde ücretsiz olarak neredeyse her ilde düzenleniyor. Yaklaşık üç saat sürüyor bu eğitim.

Eğitimin içeriği, Motosiklet Yol Sanatı kitabı. OMM Türkiye’nin web sitesinden satın alabilirsiniz. Bağlantısını verdiğim sayfada daha fazla bilgi ve satın alma adresi mevcut.

Gün sonunda yorgun argın, üç saatlik eğitimin tümünü tek seferde akla yazmak tabii ki olacak iş değil. Ben beş-altıncı tekrardan sonra: “İlk kez yeni bir şey duymadım!” demiştim.

Bu yüzden kitabı alıp defalarca okumanızı ve sonra Teori Eğitimine gitmenizi tavsiye ederim.

Eğitim sonrası

Eğitim çok sevdiğim bir tanımı var: kalıcı davranış değişikliği.

Yani öğrenmek için beyninize kattığınız şeyleri hayata geçirmek zorundasınız.

Bu aşama içinse iki yazım var sitede. İkisinin de bağlantısını bırakıyorum.

Lütfen bu yazıların ikisini de okuyunuz.

Sistem Eğitimi ne öğretiyor?

Daha iyi (ya da daha becerikli) bir sürücü olmak sizin için ne anlama geliyor? Eğitim alınca ne öğreneceksiniz? Sürüşünüzde ne değişiklik olacak?

Yolda daha iyi (doğru) konumlanınca rahatlayacak mısınız mesela? Gözlem beceriniz artınca tehlikeleri daha önce görecek misiniz? Ya da sadece daha fazla motosiklet kontrolü yeterli mi? Fren yapmayı, kaçış manevrasını öğrenmek biliyor musunuz? Virajda rahatlayacak mısınız? Viraj destek gazı ile yatınca endişe kaybolacak mı?

Sistem, motosiklet sürüşünün tümünü kapsar. Bir sürüşteki tüm ihtiyaçları, tüm gerekenleri, her beceriyi teker teker sıfırdan teorik ve uygulamalı olarak size gösterir. Bununla da kalmaz. En son aşamada (Gözlemli Yol Sürüşü) bir puanlama ve değerlendirme yapıp size sunar.

Bu becerileri kendinize katınca -aslında gerekenleri- her yol senaryosuna hazır hale gelirsiniz. Çok daha tehlikesiz, rahat ve “Ahh!” demeden sürüş yapar seviyeye gelirsiniz.

Gözlemli Yol sürüşünde bir uzman eğitimci tarafından sürüşünüz değerlendirilir. Belirli kriterler açısından puanlanırsınız. Bu puan raporu size iletilir ve hangi konularda yetersiz/eksik olduğunuzu görürsünüz. Bu, size kendi kendinize çalışacağınız bir eğitim planı verir. Sürüşünüzü mükemmelleştirmek için tek gereken artık siz olursunuz yani.

BMW M Performans sürüş okulu, eğitim anı

Gözlemli Yol Sürüşü boyunca, fren, gaz kontrolü, fırsat değerlendirme, vites kullanımı gibi sürüş becerilerinizi değerlendirecekler. Virajlar, otoyol ve sollama dahil olmak değişik becerileriniz SSBA (Bilgi, Konum, Hız, Vites, Hızlanma) temelinde değerlendirmeye alınacak. Sürüşünüzün profili ve güçlü-zayıf yönleri ortaya çıkacak.

Sistem, ehliyet kursunun ötesinde bilgiler içerir. Ehliyet puanınız ne olursa olsun OMM Eğitimi size gerekli olan motosiklet bilgilerini kazandırır.

Eğitimden önce ücretsiz olarak verilen Teori Eğitimini en az üç-dört kere alın. Eğitimin içeriği bire bir OMM Yol Sanatı olduğundan, kitabı da okuyarak hazırlanmalısınız.

Motosiklet eğitim puanı ve ötesi

motosiklet eğitim puanı ne kadar önemli

Motosiklet eğitim puanı ne demek?

Kulübümüzde (İzmir Motosiklet Kulübü/Derneği) eğitim zorunlu ve bir çok arkadaş ilk kez “sistemle”, eğitimle ve sürüş teknikleriyle karşılaşıyorlar. Ardından eğitimlere katılıyorlar ve akabinde bir puan alıyorlar. 

İşte bu aşamada bir takım sorunlar yaşıyoruz. Türk insanı olarak içerikten çok sıfatlara, tanımlara takılıyoruz. Etiketlere kıymet verdiğimiz için aldığımız puan sorun haline geliyor. Oysa toplam puan çok da yücelten ya da değersizleştiren bir unsur değil. İşte bu sebeple aşağıdaki yazıyı kaleme aldık. 

Başka arkadaşlara da yardımcı olabileceğini düşündüğümüz için paylaşıyoruz. Buyurunuz bir de bu açıdan bakalım eğitim meselesine. 

mustafaat

Puanlama Ne İçindir?

Motosiklet eğitim puanınız, OMM temelli eğitim sisteminin 20 adet konu başlığında olur. Her başlık için 1 – 2 – 3 ve 4 seviyesinde puanla değerlendirme yapar. Konu başlıkları iyi bir sürüş için ihtiyaç duyulan tüm becerileri kapsar. En iyi puan 1, en kötü puan 4’tür. Dolayısıyla hiç hata yapmadan yaptığınız sürüş 20 puandır. Her şeyi kötü yaptığımız sürüş ise 80 puana ulaşır. Bu 20 konu başlığı ve puanlarınızı yazılı rapor olarak alırsınız.

Bahsedilen sistemin kitabı: "Yol Sanatı"
Bahsedilen sistemin kitabı: “Yol Sanatı”

Toplam Puanınıza Takılmayınız!

Motosiklet eğitim puanı, sürüş raporunuz en sonda toplam puan ile gelir. Her sürücü gibi siz de toplam puanınıza bakıp fikir sahibi olmaya çalışacaksınız. Bunu yapmayınız!

Yapmanız gereken 3 ve 4 puan aldığınız noktalara odaklanıp (ki 3 puan, o konuda yetersiz olduğunuzu, 4 puan ise tehlike yaratacak kadar eksik olduğunuzu gösterir) kendinizi ileri götürmek ve tehlikeleri azaltmak olmalıdır.

İkarus (Burun Kalkması) Sendromuna Kapılmayınız!

Eğitimden sonra “daha iyi sürdüğünüzü” sanacaksınız; yanılıyorsunuz!
Sadece daha bilinçlisiniz. Henüz daha hızlı, daha kırılmaz ya da daha az zarar görür değilsiniz. Alt tarafı seviyeniz belirlendi. Hepimizin başına gelen bu durum tehlikelidir ve bizleri kazaya sürükler. Bu nedenle eğitimden sonra daha hızlı, daha iddialı sürmeyiniz.

İyi Puan İyi Sürücü Demek Mi?

Bu puanlama, sistemi ne kadar kullanabildiğinizi ölçer, ne kadar iyi bir sürücü olduğunuzu ölçmez. 20 puan ile en yüksek seviyede sürücü sertifikanızı alır, eve dönerken kontrolsüzce gaz açarak kaza yapabilirsiniz; bu, eğitmeni, kurumu ya da verilmiş olan eğitimi, sistemi ve puanı bağlamaz. Sizin bilgiyi sürüşünüze uyarlamadığınızı kanıtlar…

Puanlama Nasıl Kullanılmalı?

Her kriterden “1” puan aldınız ve sadece frenlemeniz “4”. Toplam puanınız “23” Gold’sunuz tamam.

Fakat frenlemeniz çok kötü. Bu puan tablosu, bir gold sürücü olarak ilk panik fren yapmanız gerektiğinde ölebileceğinizi anlatmaktadır.

Güvenli Motosiklet Sürüşü İçin Kaç Puan Yeterlidir?

Şahsi fikrimdir: Güvenle ve keyifle, özellikle başkalarıyla birlikte yol yapabilmek için en az 38 puanı kabul seviyesi olarak belirlemek gerektiğini düşünüyorum.

38 puandan daha kötü sonuçlanan eğitimler, bana kalırsa yenilenmelidir ve yeterli değildir.

Gold Sürücü Olmak Ne Demektir?

Her şeyden önce Gold Sürücü olmak zirve ya da son nokta değildir. Gold olmak sadece aldığınız eğitimi anladığınızı ve uyguladığınızı gösterir.  Puan ile gold sürücü olmak demek 24 puan ve daha üzeri iyi puan almış sürücü anlamına gelmektedir. Gold sürücü olmak (sisteme uygun olarak) tekrarlanan hatanızın olmaması ve tüm kriterleri iyi seviyede yapabildiğiniz anlamına gelir. Bir anlamda “usta” olduğunuzu gösterir.

Not: Gold sürücüler de düşüyorlar ve kemikleri kırılıyor, bilmenizi isteriz 🙂

Bu tür temel konuların işlendiği, motosikletin en önemli kitabı Motosiklet Yol Sanatı‘nı buradan satın alabilirsiniz (yeni sekmede OMM Türkiye sayfasına gider).

Bu yazı Yıldızlı Yazılar – En Önemli Konular, Motosiklet Acemileri İçin, Motosiklet Sürüş Teknikleri kategorilerinde yayımlanmıştır.

OMM’nin Motosiklet Yol Sanatı Kitabı

omm motosiklet yol sanatı kapak

Motosiklet eğitimi kitabı deyince akla ilk gelmesi gereken OMM Derneğinin Motosiklet Yol Sanatı kitabıdır.

OMM kitabı ehliyet kurslarında zorunlu kılınacak kadar başarılı. Nereden başlamalı diyenlere hep aynı cevabı veriyorum: “Yol Sanatı’nı alarak başla. “

Bu sebeple eğer motosikletçi iseniz mutlaka bu kitabı alın ve hatim edin. Okumakla kalmayıp sürüşünüze de katın. Sizi daha iyi bir motosikletçi yapacak olan, bu kitaptır.

Motosiklet eğitimi kitabı dedik ama her boş kaldığınızda okumak çok daha faydalı olacaktır. Ben yıllarca öyle yaptım, her seferinde de faydasını gördüm. Bir kere okuyup kenara atmayın, elinizin altında tutup her fırsatta bir konuya göz atın.

Bileğin Dansı adlı kitabı ise Motosiklet Yol Sanatı’ndan önce okumamak gerektiği için bu yazıya dahil ettim.

Keith Code’un eseri olan bu motosiklet eğitimi kitabı ise performans sürüşü için. Kitap yol tekniklerinden değil, pist sürüş tekniklerinden bahsediyor. Faydalı olur mu, evet; motosikletin ve sürüş dinamiklerinin anlaşılması için iyi bir kaynak ama günlük kullanım tarzını etkilememesine dikkat etmeli. [ Keith Code yazıları için lütfen buraya ve buraya tıklayınız ]

Motosiklet Yol Sanatı

omm motosiklet yol sanatı kitap

Daha iyi bir motosiklet sürücüsü olmak üzerine öğütler

Motorcycle Roadcraft “Motosiklet Yol Sanatı” öğrenci / stajyer polisler ve motosikletini en iyi şekilde kullanmak isteyen diğer sürücüler için bir grup polis motosiklet eğitmeninin yol göstermesi ile ve polis sürücülerinin, eğitmenlerin ve sivil uzmanların katkılarıyla geliştirilmiştir. Bu kitapta, güvenli ve etkin motosiklet sürmenin yöntemleri üzerine en yetkili ağızlardan en kapsamlı bilgiler yer almaktadır.

Motorcycle Roadcraft “Motosiklet Yol Sanatı” motosiklet sürme konusunda önde gelen bir kitap olarak kendini kanıtlamıştır. İlk defa Türkçe’ye çevrilmiş ilk baskısı 2004 yılında hazırlanan bu kitap altı yıl ara ile yeniden gözden geçiriliş ve güncellenmiştir. Kitapta aşağıdakiler yer almaktadır:

  • Doğru duruşun ve tehlikelerin farkında olmanın önemini açıklayan tam renkli resimler
  • Otoyol sürücülüğü hakkında bir bölüm
  • Her bölüm için başlıcı öğrenilecek noktalar üzerine notlar, gözden geçirme notları ve sorular
  • Sözlük ve içindekiler

Motosiklet sürücüleri, otomobil sürücülerine göre ortalama olarak 35 kat daha fazla ciddi yaralanma riski altındadır. Güvenli sürüş bilgiler her motosiklet sever için okunması şart ve Motorcycle Roadcraft “Motosiklet Yol Sanatı” size sürüş standartlarınızı iyileştirmenizde yardımcı olacak ilk Türkçe kaynaktır.

One More Mile Riders Association (OMM) İstanbul tarafından yayımlanmıştır. Bu çalışmanın satışından kaynaklanan gelirler OMM’nin Türkiye’deki motosiklet bilincini artırmaya yönelik çalışmalarında kullanılmaktadır.

Tam Hâkimiyet

omm kitap tam hakimiyet

Tam Hâkimiyet, diğer yüksek performans sürüş kitaplarının ancak vaat edebileceklerini gerçekleştiriyor: Bu sayfalarda anlatılan çalışmalar yapmak, her motorun üzerindeki hâkimiyetinizi arttıracaktır. Ulusal Şampiyon Lee Parks’ın genel kabul gören İleri Sürüş Kliniğini’nin (Advanced Rider Clinic) kanıtlanmış tekniklerine dayanan bu kitap, motorunuzun hâkimi olmanın en hızlı ve güvenli yolu.

Parks, açık ve anlaşılır üslubuyla, üst seviye yarışçılar tarafından kullanılan teknikleri açıklığa kavuşturuyor ve motorunuz ne tip olursa olsun, bunları yüksek performanslı yol sürüşüne nasıl uygulayacağınızı gösteriyor. Yeni sürüş becerileri öğrenmenin önündeki en büyük engel olan korkunun zihinsel dinamiklerini ilk defa Parks açıklıyor.

Tam Hakimiyet, sürüş becerilerini, ufak, kolay öğrenilen modüllere ayıran ve adım adım ilerleyen formatıyla şimdiye kadar geliştirilmiş en etkili sürüş yardımcısı.

Tam Hâkimiyet; gereksiz riskleri almadan sürüşleri en kısa zamanda bir sonraki seviyeye taşımak isteyen tüm yarış, spor, tur ve gezi tipi motor kullanan sürücülerin olmazsa olmaz kitabıdır.

OMM sürücüleri tarafından Türkçeye çevrilen kitapları satın almak istiyorsanız; İstanbul için Sabri Oran, İzmir için Alp Altan Ugur, Ankara için  Mehmet Öğüt, Bursa için Can Ceylan, ile irtibat kurabilirsiniz..

Motosiklet eğitimi için kitabı okumak güzel ama unutmayın: Önemli olan “sakınarak sürüşü” (sistemli sürüş dedikleri şey) yola aktarmanız. Bunun için de size Ödev İle Sürmek yazımızı öneriyoruz.

Bu yazı Motosiklet Acemileri kategorisinde yayınlamıştır, kategorinin diğer yazıları için buraya tıklayınız.

Motosiklete yeni başlayanlar için öneriler

Motosiklete Yeni Başlayanlar İçin Öneriler

Motosiklete yeni başlayanlar için öneriler bu yazıda dikkatinize sunuluyor. Her başlık altında “İlgili Yazı” bölümünde o konuyla ilgili site içi yazılara bağlantılar var. Şayet acemi iseniz bağlantı verdiğim yazıları da okumanızı şiddetle tavsiye ederim.

İyi bir motosiklet sürücüsü bazı eylemleri otomatik hale getirmiştir. Eğitimin sevdiğim bir tanımı var: “Kalıcı davranış değişikliğidir.” başka bir deyişle eğitimli sürücü eğitim öncesine göre bir çok yeni alışkanlık edinir ve bunları her sürüşünde uygular. Bu kuralların motosikletinizi güvenli ve emniyetli bir biçimde kullanmanız içindir. Çoğunluğunu yapıyorum demek yetmez 🙂 Aşağıdakiler, Emniyetli Sürüş Kurallarıdır. Her zaman uymalısınız, çoğunlukla değil.

Motosiklete yeni başladıysanız bunları başta aksatmadan yapın. Bu şekilde alışkanlık haline gelirler ve kendiliğinden yaptığınız şeyler sınıfına yükselirler.

Tekerinize taş değmesin!

Kasksız Yola Çıkmayın

Çoğu motosiklet kazalarında sürücünün kasksız olması kafanın sert bir yere çarpması nedeniyle ölümlere varan ağır sonuçlar doğurabilmektedir.

Kask giydiğinizde çene kayışını mutlaka bağlayınız. Tehlikeli anlarda kaskınızı kafanızda tutacak tek şey budur.

Kapalı kask (full face) kullanın. En güvenli kask türü budur. 
İlgili yazı: Neden Kapalı Kask?

  • 50 km. sürat ile duran bir cisme çarpmak dördüncü kattan yere çakılmak ile aynı darbeyi almak demektir, yani, ö-lür-sü-nüz!
  • Çok yakına gitseniz de takın, evin, bildiğimiz yerlerin yakınları en çok kaza olan yerlerdir.

Koruyucu Giysiler Giyin

Motosiklet sürücüsü için esas tehlike ve hasar Doku Kaybıdır. Koruyucu donanım, kıyafet sizi çarpmaya değil, sürtünmeye karşı korur.
İlgili yazı: Doku Kaybı

  • Motosiklet sürerken mont, pantolon, motosiklet çizmesi ya da ayakkabısı ve eldiven giyilmelidir.
  • Kaskınız ve elbisenizde diğer sürücüler tarafından görülmenizi sağlayacak reflektör olmalıdır.

Yola çıkmadan önce: Motosiklet kontrolleri

Yola çıkmadan önce motosikletin kontrol edilmesi motosikletten kaynaklanabilecek kazaların önlenmesi bakımından son derece önemlidir. Bu nedenle yola çıkmadan önce aşağıdaki kontrolleri yapmayı alışkanlık haline getiriniz.

  • Yakıt: Depo dolu olmalı.
  • Motor Yağı: Tamam olmalı.
  • Lastikler: Lastiklerde yarık, kesik olmamalı, hava basınçları yeterli olmalı.
  • Jantlar: Jant telleri gevşek, jant eğik ya da ezik olmamalı.
  • Zincir: Zincir yağlı olmalı, zincir boşluğu 15-20 mm olmalıdır.
  • Motor: Yağ kaçağı olmamalı, cıvata, somun ya da vidalar gevşek olmamalıdır.
  • Frenler: Balatalar aşınma sınırını aşmamalı, ön fren levye boşluğu 10-20 mm, arka fren pedal boşluğu 20-30 mm olmalıdır.
  • Debriyaj: Debriyaj balataları aşınma sınırını aşmamalı, levye boşluğu 10-20 mm olmalıdır.
  • Far, sinyalleri, korna ve fren lambaları: Tüm elektriksel uyarı ve aydınlatma elemanları çalışır, lambalar yanar durumda olmalıdır.
  • Akü: Sık olmamakla birlikte arada kutup başlarını ve civataların sıkılığını kontrol ediniz.
  • Aynalar: Dikiz aynaları sağlam ve arkayı rahatça görebileceğiniz şekilde ayarlı olmalı.
  • Cıvata ve somunlar: Dışarıdan görülebilen cıvata ve somunlarda eksik, düşmüş olan var mı?

AYSEL-H olarak da geçen kontrol listesini öğrenin. Ben motosikletin etrafında bir tur atarak başlıyor ve her şeyin yolunda olduğunu gördükten sonra çalıştırıyorum. Motosiklet ısınırken de kaskımı, montumu bağlıyor, gergilerini sıkıyorum. Bu arada da motor ısınmış ve sürüşe hazır hale geliyor.
İlgili yazı: Motosiklet Kontrol Noktaları, AYSEL-H

Motosiklet kullanımında bazı teknikler

Kalkış

Motosikletle hareket etmeden önce sol ayak yerde, sağ ayak fren pedalına basılı durumda, sol el debriyaj levyesinde ve sağ el ön fren levyesinde olmalıdır.

Vites, sağ ayak yerdeyken ve debriyaj tam çekili iken, sol ayak burnu ile vites pedalı aşağıya doğru bastırarak bire geçirilir. Vitese takma işlemi tamamlandıktan sonra debriyaj levyesi sıkılı durumdayken yine sağ ayak arka fren pedalına basılarak sol ayak yere koyulmalıdır.

Kalkış için frenler serbest iken, sağ elle hafifçe gaz açılırken sol eldeki debriyaj levyesi gazla eşgüdümlü olarak ve yavaşça serbest bırakın. Motor hareket ettikten sonra debriyaj tamamen serbest bırakılmalıdır.

Normal olarak fren levyesini yavaşça sıkıp hızlı bırakmanız gerekirken, debriyaj kolunu hızlı sıkmanız ve yavaşça gevşetmeniz gerekir.

Dönme

Viraja girmeden önce nasıl bir viraj alacağınızı tespit edin.

  • Doksan derecelik viraj
    • Viraj tipine bağlı olarak hızınızı azaltın. Viraja girdikten sonra çok mecbur kalmadıkça fren yapmayınız ve gazı açmayınız.
    • Viraja dıştan girin ve virajdan en kısa zamanda çıkabileceğiniz bir çizgi belirleyin.
  • Geniş açılı viraj
    • Dizlerinizi yakıt deposuna yapıştırın ve motosikletle birlikte dönüş yönüne doğru hafifçe yatın.
    • Düşük hızlarda santrifüj kuvvetin etkisi az olacağından sadece motorun yatırılması daha yararlıdır.
  • Tam dönüşlü virajlar
    • İleriyi açık olarak göremediğiniz noktalarda daha fazla dikkat sarf edin. Aniden umulmadık bir engel, park etmiş bir araçla karşılaşabilirsiniz.
      Yol kenarlarına fazla yaklaşmayın. Yolun dış kesimlerinde bulunabilecek kum, çakıl gibi malzemeler motosiklet için tehlikeli olabilir.
  • Sürekli virajlar
    • Sürekli virajlarda bir viraj çıkışının izleyen virajın girişi olduğunu unutmayın.
    • Düz ve ters eğimli yol virajlarında daha yavaş ve daha dikkatli gidilmelidir.
    • Virajlara yavaş girmeli ve göreceli olarak hızlı çıkmalı. Bu nedenle viraj çıkışında gazı hafifçe açınız.
    • Dönme sırasında gazın aniden açılması arka tekerleğin kaymasına neden olur.
    • Motosiklet normal şartlarda araçların görüş açısı içinde olmak için orta yol çizgisinin sağ yakınında sürülmelidir. Ancak virajlarda yolun dış çizgisine yaklaşılmalı ve viraja dıştan girilmelidir. Orta çizgiye yakın dönüşlerde motosiklet yattığı zaman sürücü karşı yönden gelen aracın yoluna geçebilir. Bu durum bir tür şerit ihlali olup son derece tehlikelidir.
    • Virajlarda daima baş çevirmeli ve sadece gözle viraj çıkışına bakılmamalıdır.

Durma ( Fren Yapma )

  • Fren yapmadan önce debriyajı çekin.
  • İleriye doğru bakın ve her iki freni (ön ve arka) aynı anda kullanın. Frenlerin ayrı ayrı kullanılması hem motosikletin dengesini bozar hem de durma mesafesini artırır.
  • Fren sıkma tekniği vardır, nasıl fren yapılır öğrenin
  • Ani fren yaparak tekerlekleri bloke etmekten kaçının. Tekerleklerden biri ya da ikisinin bloke olması motosikletin dengesinin bozulmasına, hatta devrilmesine neden olabilir.
  • Kesikli fren yapmayın. Frenleri yavaştan kuvvetliye doğru ve sürekli olarak uygulayın. Motor iyice yavaşlayıp durmaya yaklaşınca, durmadan hemen önce; debriyaja basarak vitesi boşa alın. Böylelikle motor freninden de faydalanmanız mümkün olur.
  • Fren esnasında tekerleklerden biri bloke olursa, o tekerleğe ait freni gevşetin ve yeniden yavaşça fren uygulayın.
  • Frenleme sırasında motosikletin ataletini ve durma mesafesini hesaba katarak öndeki vasıtayı emniyetle durabileceğiniz bir mesafeden takip edin.
  • Çok zorunlu olmadıkça virajlarda fren yapmayın.

Yazı Tavsiyesi