Motosiklete yeni başlayanlar için öneriler

Motosiklete Yeni Başlayanlar İçin Öneriler

Motosiklete yeni başlayanlar için öneriler bu yazıda dikkatinize sunuluyor. Her başlık altında “İlgili Yazı” bölümünde o konuyla ilgili site içi yazılara bağlantılar var. Şayet acemi iseniz bağlantı verdiğim yazıları da okumanızı şiddetle tavsiye ederim.

İyi bir motosiklet sürücüsü bazı eylemleri otomatik hale getirmiştir. Eğitimin sevdiğim bir tanımı var: “Kalıcı davranış değişikliğidir.” başka bir deyişle eğitimli sürücü eğitim öncesine göre bir çok yeni alışkanlık edinir ve bunları her sürüşünde uygular. Bu kuralların motosikletinizi güvenli ve emniyetli bir biçimde kullanmanız içindir. Çoğunluğunu yapıyorum demek yetmez 🙂 Aşağıdakiler, Emniyetli Sürüş Kurallarıdır. Her zaman uymalısınız, çoğunlukla değil.

Motosiklete yeni başladıysanız bunları başta aksatmadan yapın. Bu şekilde alışkanlık haline gelirler ve kendiliğinden yaptığınız şeyler sınıfına yükselirler.

Tekerinize taş değmesin!

Kasksız Yola Çıkmayın

Çoğu motosiklet kazalarında sürücünün kasksız olması kafanın sert bir yere çarpması nedeniyle ölümlere varan ağır sonuçlar doğurabilmektedir.

Kask giydiğinizde çene kayışını mutlaka bağlayınız. Tehlikeli anlarda kaskınızı kafanızda tutacak tek şey budur.

Kapalı kask (full face) kullanın. En güvenli kask türü budur. 
İlgili yazı: Neden Kapalı Kask?

  • 50 km. sürat ile duran bir cisme çarpmak dördüncü kattan yere çakılmak ile aynı darbeyi almak demektir, yani, ö-lür-sü-nüz!
  • Çok yakına gitseniz de takın, evin, bildiğimiz yerlerin yakınları en çok kaza olan yerlerdir.

Koruyucu Giysiler Giyin

Motosiklet sürücüsü için esas tehlike ve hasar Doku Kaybıdır. Koruyucu donanım, kıyafet sizi çarpmaya değil, sürtünmeye karşı korur.
İlgili yazı: Doku Kaybı

  • Motosiklet sürerken mont, pantolon, motosiklet çizmesi ya da ayakkabısı ve eldiven giyilmelidir.
  • Kaskınız ve elbisenizde diğer sürücüler tarafından görülmenizi sağlayacak reflektör olmalıdır.

Yola çıkmadan önce: Motosiklet kontrolleri

Yola çıkmadan önce motosikletin kontrol edilmesi motosikletten kaynaklanabilecek kazaların önlenmesi bakımından son derece önemlidir. Bu nedenle yola çıkmadan önce aşağıdaki kontrolleri yapmayı alışkanlık haline getiriniz.

  • Yakıt: Depo dolu olmalı.
  • Motor Yağı: Tamam olmalı.
  • Lastikler: Lastiklerde yarık, kesik olmamalı, hava basınçları yeterli olmalı.
  • Jantlar: Jant telleri gevşek, jant eğik ya da ezik olmamalı.
  • Zincir: Zincir yağlı olmalı, zincir boşluğu 15-20 mm olmalıdır.
  • Motor: Yağ kaçağı olmamalı, cıvata, somun ya da vidalar gevşek olmamalıdır.
  • Frenler: Balatalar aşınma sınırını aşmamalı, ön fren levye boşluğu 10-20 mm, arka fren pedal boşluğu 20-30 mm olmalıdır.
  • Debriyaj: Debriyaj balataları aşınma sınırını aşmamalı, levye boşluğu 10-20 mm olmalıdır.
  • Far, sinyalleri, korna ve fren lambaları: Tüm elektriksel uyarı ve aydınlatma elemanları çalışır, lambalar yanar durumda olmalıdır.
  • Akü: Sık olmamakla birlikte arada kutup başlarını ve civataların sıkılığını kontrol ediniz.
  • Aynalar: Dikiz aynaları sağlam ve arkayı rahatça görebileceğiniz şekilde ayarlı olmalı.
  • Cıvata ve somunlar: Dışarıdan görülebilen cıvata ve somunlarda eksik, düşmüş olan var mı?

AYSEL-H olarak da geçen kontrol listesini öğrenin. Ben motosikletin etrafında bir tur atarak başlıyor ve her şeyin yolunda olduğunu gördükten sonra çalıştırıyorum. Motosiklet ısınırken de kaskımı, montumu bağlıyor, gergilerini sıkıyorum. Bu arada da motor ısınmış ve sürüşe hazır hale geliyor.
İlgili yazı: Motosiklet Kontrol Noktaları, AYSEL-H

Motosiklet kullanımında bazı teknikler

Kalkış

Motosikletle hareket etmeden önce sol ayak yerde, sağ ayak fren pedalına basılı durumda, sol el debriyaj levyesinde ve sağ el ön fren levyesinde olmalıdır.

Vites, sağ ayak yerdeyken ve debriyaj tam çekili iken, sol ayak burnu ile vites pedalı aşağıya doğru bastırarak bire geçirilir. Vitese takma işlemi tamamlandıktan sonra debriyaj levyesi sıkılı durumdayken yine sağ ayak arka fren pedalına basılarak sol ayak yere koyulmalıdır.

Kalkış için frenler serbest iken, sağ elle hafifçe gaz açılırken sol eldeki debriyaj levyesi gazla eşgüdümlü olarak ve yavaşça serbest bırakın. Motor hareket ettikten sonra debriyaj tamamen serbest bırakılmalıdır.

Normal olarak fren levyesini yavaşça sıkıp hızlı bırakmanız gerekirken, debriyaj kolunu hızlı sıkmanız ve yavaşça gevşetmeniz gerekir.

Dönme

Viraja girmeden önce nasıl bir viraj alacağınızı tespit edin.

  • Doksan derecelik viraj
    • Viraj tipine bağlı olarak hızınızı azaltın. Viraja girdikten sonra çok mecbur kalmadıkça fren yapmayınız ve gazı açmayınız.
    • Viraja dıştan girin ve virajdan en kısa zamanda çıkabileceğiniz bir çizgi belirleyin.
  • Geniş açılı viraj
    • Dizlerinizi yakıt deposuna yapıştırın ve motosikletle birlikte dönüş yönüne doğru hafifçe yatın.
    • Düşük hızlarda santrifüj kuvvetin etkisi az olacağından sadece motorun yatırılması daha yararlıdır.
  • Tam dönüşlü virajlar
    • İleriyi açık olarak göremediğiniz noktalarda daha fazla dikkat sarf edin. Aniden umulmadık bir engel, park etmiş bir araçla karşılaşabilirsiniz.
      Yol kenarlarına fazla yaklaşmayın. Yolun dış kesimlerinde bulunabilecek kum, çakıl gibi malzemeler motosiklet için tehlikeli olabilir.
  • Sürekli virajlar
    • Sürekli virajlarda bir viraj çıkışının izleyen virajın girişi olduğunu unutmayın.
    • Düz ve ters eğimli yol virajlarında daha yavaş ve daha dikkatli gidilmelidir.
    • Virajlara yavaş girmeli ve göreceli olarak hızlı çıkmalı. Bu nedenle viraj çıkışında gazı hafifçe açınız.
    • Dönme sırasında gazın aniden açılması arka tekerleğin kaymasına neden olur.
    • Motosiklet normal şartlarda araçların görüş açısı içinde olmak için orta yol çizgisinin sağ yakınında sürülmelidir. Ancak virajlarda yolun dış çizgisine yaklaşılmalı ve viraja dıştan girilmelidir. Orta çizgiye yakın dönüşlerde motosiklet yattığı zaman sürücü karşı yönden gelen aracın yoluna geçebilir. Bu durum bir tür şerit ihlali olup son derece tehlikelidir.
    • Virajlarda daima baş çevirmeli ve sadece gözle viraj çıkışına bakılmamalıdır.

Durma ( Fren Yapma )

  • Fren yapmadan önce debriyajı çekin.
  • İleriye doğru bakın ve her iki freni (ön ve arka) aynı anda kullanın. Frenlerin ayrı ayrı kullanılması hem motosikletin dengesini bozar hem de durma mesafesini artırır.
  • Fren sıkma tekniği vardır, nasıl fren yapılır öğrenin
  • Ani fren yaparak tekerlekleri bloke etmekten kaçının. Tekerleklerden biri ya da ikisinin bloke olması motosikletin dengesinin bozulmasına, hatta devrilmesine neden olabilir.
  • Kesikli fren yapmayın. Frenleri yavaştan kuvvetliye doğru ve sürekli olarak uygulayın. Motor iyice yavaşlayıp durmaya yaklaşınca, durmadan hemen önce; debriyaja basarak vitesi boşa alın. Böylelikle motor freninden de faydalanmanız mümkün olur.
  • Fren esnasında tekerleklerden biri bloke olursa, o tekerleğe ait freni gevşetin ve yeniden yavaşça fren uygulayın.
  • Frenleme sırasında motosikletin ataletini ve durma mesafesini hesaba katarak öndeki vasıtayı emniyetle durabileceğiniz bir mesafeden takip edin.
  • Çok zorunlu olmadıkça virajlarda fren yapmayın.

Yazı Tavsiyesi

Frenleme Alıştırmaları ve Tavsiyeler

Frenleme Alıştırmaları ve Tavsiyeler kapak

Frenleme motosiklet kullanırken en çok önem arz eden konu. Aynı şekilde en çok da frenleme alıştırmaları ve deneyimi yapmakta büyük fayda var. Alıştırma yapmanın en büyük faydası frenleme ile durabileceğimiz mesafenin kestirilmesi oluyor. Beynimize bu yetiyi kazandırmak, ihtiyaç (tehlike) anında sağlıklı karar verebilmemiz demek. O halde kapalı alanda nasıl çalışacağınızı konuşalım:

Alıştırma Yapılacak Alan

Geniş bir alan bulunuz. Asfalt yada beton olabilir, fakat yüzey temiz olsun. Toz, toprak her türlü pislik (ambalaj, yaprak, vs) olmasın. Temiz asfalt dışında her şey kaydırıcı vazifesi görecektir.

motosiklet frenleme elcik
sıkarak değil, ezerek

Alıştırma Öncesi Dikkat Etmeniz Gerekenler & Hatırlatmalar

  • Frenajdan önce dizlerinizle depoyu sıkıştırmayı unutmayınız.
  • Frenleme esnasında karşıya ama sadece karşıya bakınız. Yere, sağa, sola, hızınıza, ön tekerleğe değil sadece ileriye bakınız. Önüze değil ileriye bakınız. Olmadı uzakta bir binanın çatısına bakınız.
  • Hareket etmeden önce gidermiş gibi yapıp ellerinizle ve ayağınızla fren yapıyormuş gibi alıştırma yapınız. Hayalinizde canlandırmanız ve o anı daha önce kafanızda yaşamış olmanız  ilk denemede daha kolay başarmanızı sağlayacaktır.

Fren Yapma (Elciki sıkma) Tekniği

Lütfen önce: Fren ve Gaz, Nasıl? yazısını okuyunuz

Alıştırmalar

1) Arka Fren Alıştırmaları

Bir kişi yeterince hızlanacağınız mesafeye geçsin. O kişin bulunduğu nokta frene başlayacağınız noktadır. 50 km/saat sürate ulaşın, Arkadaşınızın işareti ile frenaja başlayın.

İlk önce sadece arka freni deneyiniz.

Dizlerinizle depoyu sıkıştırınız.

Arka tekeri kilitlemekten korkmayınız. ileriye baktığınız sürece arka tarafınız “S” çizse de düşmezsiniz. Buradaki amaç arka frenle duramayacağınızı görmenizdir.

Frenaja başladığınız nokta ile durduğunuz  noktayı karşılaştırınız.

2) Ön Fren Alıştırmaları

Esas zor kısım ön fren alıştırmalarıdır.

Fren kolunu  sıkmayın, EZİN

Ön fren kolunu fren yapmaya başlamadan hemen önce ufakça gerin, burada amaç ön çatalın hafifçe ağırlığa maruz kalarak ön tekeri yere bastırması ve tutuşu büyüterek frenaja hazır hale getirmesidir. Bu yapılmaz ise ani ağırlık aktarımı dengeyi bozacak ve az temas alanı ile kilitlenmeye sebep olacaktır. Eğer bu şekilde ağırlığı ön tekere taşıdıktan sonra fren yaparsanız ön tekeri kilitlemek zor hale gelecektir.

Fren kolu dört parmakla sıkılır. Durduğunuz yerde gazı bırakma  ve dört parmakla fren manetini örte alıştırmasını bol bol yapın. Bu alıştırmayı yaparken de İLERİYE BAKIN, elinize değil.

Yine durduğunuz yerde her iki elinizle motorun ön kısmını ağırlığınızla aşağı bastırın. Ön amortisörlerin kapandığını göreceksiniz. Bu alçalma ön fren yaptığınız anda da olacaktır. Esnemenin sonuna geldiğinizde ise hafif bir durdurma etkisi hissedeceksiniz, bu normaldir zira artık amortisörleriniz sona dayandılar ve gidecek yolları kalmadı.

Frenlemeye yumuşaktan başlayın, Basıncı, gücü giderek arttırın. En zoru budur; yeterince alıştırma yaparak beyninize doğru frenlemeyi kazırsanız panik anında da dozajlı (kademeli) fren yaparsınız.

Tekrarlamak Gerekirse

  • Sadece ileriye bakın
  • Depoyu bacaklarınızla kavrayın, sıkın
  • İleri bakın
  • Debriyaja ve ön frene aynı anda basın.
  • Ağırlığı öne taşıyacak kadar dokunuş, sonra EZEREK (giderek artan bir güçlü) frenleme yapın
  • Ön tekerlek kilitlenirse panik yapmayın, [Freni Bırakmadan] basıncı azaltın lakin frenleme yapmaya devam edin (en zor kısmı ve ustalığı budur).
  • İleri bakın.

Bir de kafaların karışmaması için söylenmesi gereken bir nokta var: “Yavaş yavaş” değil, “Düşük güçle başlayıp, basıncı giderek arttırarak frenleme”.

“Yavaş” kavramı zihnimizde toplam frenleme zamanını yaymak gibi bir anlama yol açıyor, oysa anlatılmak istenen bu değil.

Ağırlık aktarımı sağlandığında (doğru fren tekniği ile fren yapıldığında),
ıslak zemin dahil,
ağır (sert) frenlemede bile
ön tekeri zor kilitlenir, bu kesindir.
Ön taraf çöktüğünde basıncı “hızlıca ” arttırabiliriz, çekinmeyin.

Diğer frenleme yazısına buradan ulaşabilirsiniz.

Motosiklette frenleme

motosiklet frenleme kapak görseli

Motosiklet kullanımında en zorlu konulardan birisi frenlemedir. Motosiklet fren yapma işini bildiğimizi varsayarak ehliyet veriyorlar bize. Dolayısıyla biz de doğru frenleme tekniğini bilmek ve fren kolunu doğru şekilde sıkmak zorundayız.

Bu yazı motosiklet frenlemesi nasıl yapılır sorusunun cevaplarını içermektedir; hadi başlayalım o halde.

Motosiklet fren yapma? Kolu sıkıyorum işte ben 🙂

“Önce Motosiklet Fren ve Gaz Nasıl?” yazısını okuyarak başlayın ki doğru motosiklet fren yapma tekniğini öğrenin.

Peki. Yalnız o iş öyle değil.

Yukarıdaki yazıyı okuduğunuzu varsayarak devam ediyoruz: Kapalı Alan çalışması ile fren becerinizi geliştirmeniz ve özellikle panik fren/acil fren yapmaya hazır olabilirsiniz.

Yeterince alıştırma ile doğru frenlemeyi omuriliğinize yerleştirir ve acil durumlar dahil stresin olumsuz etkisini çok daha az yaşayarak tahmininizden çok daha önce ve çabuk durursunuz. Belki de ölmek yerine hayatta kalırsınız hatta 🙂

Sitedeki tüm fren, frenleme yazıları içinse buraya tıklayabilirsiniz.

Hangi fren sistemi en iyisi?

Bu bölümde biraz ön bilgi verip kavramları öğreneceğiz çünkü: Neden ve Nasıl cevaplarına hakim olursak; uygulamayı çok daha başarılı yaparız.

Eski bilgi şu şekildeydi:

  1. Bağlantılı fren sistemine sahip motorlar iyidir,
  2. ABS sistemine sahip motorlar daha da iyidir;
  3. ABS ve bağlantılı frenleri olan motor en iyisidir.
  4. Doğru frenlemeyi öğrenmek için bu sistemlerin olmadığı motorlar gerekir.

Fakat günümüzde en ufak motosikletlerde bile ABS olduğunu, elektronik destek sistemlerinin orta seviye modellere bile geldiğini görüyoruz. Yine de fren yapma, fren kolunu kullanma tekniği hala aynı ve geçerli.

motosiklet frenleme

Fren Sistemleri

Şimdi şu dördüncü maddeyi bir açalım. Her ne kadar ek sistemler frenlemeyi kolaylaştırsa da, ABS’si olan bir motorda kilitlenme noktasını, arttırarak frenlemeyi öğrenmek zordur. Aynı şekilde bağlantılı frenleri olan motorlarda sadece ön / sadece arka frenlemeyi öğrenmek, deneyimlemek mümkün değildir. Buna karşın zaten bu iki sistem iki frenin dengesini kurmanın, kilitlenme noktasının hemen öncesinde fren basıncı uygulamanın zor olduğundan yola çıkarak icat edilmişlerdir. Diyeceksiniz ki, madem işe yarıyorlar neden onlardan vazgeçelim? Vazgeçmeyin, fakat bu rahatlığa alışan için; ABS’siz, bağlantılı fren sistemine sahip olmayan bir motor kullanmanız cidden zor hale gelir. Bu sebeple motorunuzu değiştirdiğinizde frenleme alıştırması yapmadan yol yapmayınız.

Bağlantılı Fren Sistemi (Link, Combined gibi)

Bağlantılı fren sistemi olan motorlarda sizin ayarlama yapmanıza gerek kalmadan doğru frenleme basıncı tekerlekler arasında uygun biçimde dağılır. Yani siz sadece ön yada arka fren yapsanız bile sistem her iki tekere de uygun fren basıncını dağıtır.

Fakat bu: “Ben frenlerden birisine abanayım, gerisini sistem halletsin?” dedirtmesin size. Saniyenin onda biri gibi çok kısa sürelerin önemli olduğu panik frenlemelerde kombine sistemin getirdiği gecikme hayatınızı tehlikeye atabilir. Dolayısıyla farkındalığınız yüksek ve dikkatiniz yolda sürüşler ile tehlikeyi bir an önce fark edip hiç gecikmeden fren yapmaya başlamak önemlidir.

ABS Fren Sistemi

ABS’nin dilimizdeki karşılığı Anti Blokaj Sistemi ya da kilitlenmeyi engelleme sistemidir. Burada blokajdan kasıt tekerin bloke olması yani artık dönmemesidir. Fren sistemi lastik-teker dönüşünü gözleyerek çalışır. Lastiğin dönmeyi bıraktığı anlarda devreye girerek fren basıncını azaltır, ta ki teker dönene kadar. Burada güzel olan frenlemenin kesilmemesi ama fren gücünün lastiğin yeri tutacağı en fazla seviyede uygulanıyor olmasıdır.

ABS “o an için” mümkün olan en fazla fren gücünü lastiğe uygular” ve bunu anlık olarak yapar. Mesela siz fren kolunu sonuna kadar sıktınız ve fren yapmaya başladınız. ABS düz çizgide kuru zeminde 10/10 gücü uyguladı ve ıslak-kaygan bölgeye girdiniz. ABS bu defada 6/10 gücüne indirir frenlemeyi ve kuru zemine geçtiğinizde tekrar 10/10 ile frenler.

Demek ki ABS, “kolu kopartmak ister gibi çok” frene yapma imkanını verir size

(Dikkat! Bu bahsedilenler motor virajda iken geçerli değildir. Virajda yatık konumda iken belki teker kilitlenmez ama fren kuvveti sebebiyle lastik yoldan kopabilir ve fren sebepli yana kayma yaşanabilir).
Dikkat 2: Fren yapmaya yavaştan başlanır ve giderek arttırılır. Fren tekniğine uygun şekilde Kademeli Fren Yapmak Gerekir.

ABS şarttır, zorunludur;
ABS ile ilgili yazımızı
buraya tıklayarak okuyabilirsiniz.

Ön fren kontrollü ve güçlü fren yapmak için iyidir. Ön tekerdeki fren gücü daha kısa mesafede durmak için iyidir. Ön fren dozajlamada daha iyidir.

Motosiklette frenleme sadece arka fren ile yapılırsa bu: “Ciyyk!” diye kaymak için iyidir. Arka fren ön fren ile birlikte denge sağlamak için iyidir. Ve en önemlisi, arka fren tek başına motoru durdurmak için iyi DEĞİLDİR.

Motosiklet acil durum frenlemesinde bizi durduracak ya da kurtaracak olan ön frendir çünkü ön frenin durdurma gücü arkaya göre çok daha fazladır.
Yine de arka fren de uygulanmalıdır çünkü arka fren dengeli frenleme ve ek durma gücü ile işimizi kolaylaştırır.

Kısacası güçlü ve etkili bir durma için her zaman debriyaj çekili, dizler depoya sarılmış, omuzlar inik, eller serbest şekilde:
ön ve arkan fren birlikte kullanılmalıdır.

Frenlemede Bakış

  • Frenleme esnasında karşıya ama sadece karşıya bakın.
  • Yere, sağa, sola, hızınıza, ön tekerleğe değil sadece ileriye bakınız. Yere değil, önünüze değil; ileriye bakınız.

Bir ara ön fren çalışması yapın. Biz yaptık ve motor dediğin ön fren ile çok daha net duruyor. Ön frenin yaptığı bildirimi hiç bir arka fren yapamaz.

Frenleme Alıştırmaları ve Tavsiyeler Sayfası için lütfen buradan devam edebilrsiniz.

Tavsiye Yazılar

Git-Gör, Ege, Söke: Doğanbey Köyü

Doğanbey Köyü İzmir kapak

Motosiklet rotası Doğanbey eksiksiz bir paket sunuyor

Eğer ki yolunuz Söke tarafına uğrarsa, illa ki görmeniz gereken bir yer varsa o da Doğanbey Köyü’dür. Burası Büyük Menderes deltasının- Dilek Yarımadasının olduğu yer.

Ben bayılıyorum bu köye. Birlikte hep gidelim dedik ama olmadı. Bugün onun için gittim, gezdim, yedim, içtim. Mutlu ve huzurlu döndüm.

Doğanbey her şeyden önce eski Rum köyü. 1924 mübadelesi sonrası Yunanistan’a giden Rumların yerine Türk mübadillerin gelmesi ile devam etmiş. Arnavut kaldırımlı bu köy taş evleri ile ünlü.

Mor Fincan Çiçeği

Doğru mu bilemiyorum fakat internet üzerinde gördüğüm kadarıyla Dünya üzerinde sadece bu köyde bulunduğu söylenen bir çiçek türü var. Adından anlaşılacağı gibi mor renkte ve fincana benzer çiçek. Bu arada dikkat, koruma altında olduğu için mor fincan çiçeğini koparmak yasak (kaynak sayfanın en altında; bu arada sayfa çok iyi bilgiler aktarıyor; bir göz atın derim).

Harita görüntülenmesinde sorun olursa, haritayı buraya tıklayarak yeni sekmede açabilirsiniz.

Mor fincan çiçeği hakkında daha fazla bilgi almak için buraya tıklayınız (yeni bir sekmede sizi başka bir siteye yönlendirecektir).

Priyen (Priene) Antik Sitesi ya da Bafa Gölü

Motosiklet rotası Doğanbey Köyü aynı zamanda Priyen antik şehrine de çok yakın. Burada fotoğrafları ve kısa tanıtımını bulabilirsiniz.

Bir diğer seçeneğiniz ise Bafa Gölü. Gördüğünüzü gibi Doğanbey Köyü, motosiklet rotası olarak size gerek doğa, gerek tarih fazla fazla seçenek sunuyor…

Bu yazı Motosiklet Rotası Git-Gör kategorisinde yayınlanmıştır; kategorinin diğer yazıları için buraya tıklayabilirsiniz.

Motoru doğru devirde kullanmak

Doğru Devirde Kullanmak kapak

Motosiklet doğru devri belirli bir aralıktır ve idealde, sürüş boyunca belirli bir devrin altına düşmemeniz gerekir.

Motosiklet acemisi iken vitesi elimizden geldiğince çabuk değiştirmeye özen gösteririz. Oysa bu yanlıştır.

İlk başlarda, özellikle 0-50 km/saat aralığında kullanıyordum motorumu. Motorun devrini mümkün olduğunca düşük tutmaya çalışıyordum. Yani vitesleri mümkün olduğunca çabuk değiştiriyordum diyelim buna.

Daha sonraları Bora ile sohbet ederken bana şöyle söyledi:

Motoru öyle bir viteste kullanmalısın ki gazı kestiğinde motor burun düşürüp, kompresyona (sıkıştırma gücü ile fren) düşüp hız kesmeye başlamalı.

Böylelikle sadece gaz verip keserek trafiğin akışına uyabilir ve mesafeleri ayarlayabilirsin (tabii ki bunu önünüze değil, ileriye bakarak yapacaksınız).

Motosiklet doğru devri nasıl bulunur?

motosiklet doğru devir - devir göstergesi

Kısaca şöyle söyleyebiliriz:

Motorunuzun çevirebildiği devre bakın ve bunu ikiye bölün, bulduğunuz rakam verimli bölgenin alt sınırıdır.

Hangi viteste olursanız olun, ideal seyir devriniz kabaca bu alt sınırın üzerinde olmalıdır. Motorunuzu o devirlerde tutmaya çalışın. Alttaki fotoğrafta da görebilirsiniz.

Doğru devir neden önemli?

Motor dediğimiz yapı belirli bir devirin üzerinde yeterli güç üretir. Motosikletin en büyük avantajı olan çeviklik, gücün ortaya çıktığı devirlerde gelir ancak. Artı olarak motosiklet motorları düşük hacimden yüksek güç üretmek için yüksek devir çevirirler. Yani motosiklet motoru, yüksek devir çevirmesi için üretiliyor.

Fark edeceksiniz ki, yüksek devirlerde motor kullanmak yakıt tüketiminizi arttırsa da daha akıcı ve daha kontrollü bir sürüşe imkan tanıyacağı için gazla daha az oynayacak ve tüketiminizi düşüreceksiniz.

İlgili yazılar: 1 Doğru Devir Aralığı, 2 Doğru Devirde Kullanmak, 3 Yüksek Devir / Doğru Devir, Hangisi?

Sonuç

Evet, motosiklet düşük devirde kullanılmaz.

Kırmızı çizgi bölü iki. 10’000 devir azami devriniz ise, sürüş sırasında 5000’in altına inmemelisiniz.

Devir ibresi ortaya gelmeden değiştirmemek iyidir, yine de yazının tamamını okuyun.

Şehir içinde, birinci viteste serbestsiniz 🙂 Amaç devamlı bağırtmak değil devamlı düşük devirde kalmamak.

Bana Kaça Patlayacak?

motosiklet başlangıç maliyeti

Motosiklete başlamanın toplam maliyeti

Bir çok kişi motora başlamak için ilk olarak motor fiyatlarına bakarak karar verir. Ne yazık ki motorcu olmak sadece motosiklet almakla olmuyor.

Motosiklet kullanıcısı olmak için üç kaleme para harcayacaksınız:

Motosiklete yapacağınız harcama,
Donanıma (kıyafet, vs) yapacağınız harcama ve,
Eğitime yapacağınız harcama.

Donanım

Kask, mont, pantalon, eldiven ve bot minimum donanımdır.

Bakım araçları (tekerlek şişirme ve tamir spreyi, zincir bakım spreyi gibi araçlar), el feneri, çantalar, park sehpası, vs. gibi masrafları şu an konu dışı tutuyoruz. Fakat yine de minimum donanımdan vazgeçemeyiz.

Bir çok kişi motor kullanmak için kask almayı yeterli bulur. Bu başlangıçta yapılabilecek en büyük hatadır. Motor sürmeyi öğrenirken düşeceğinizi kabul ediniz. Eğer düşmek garanti ise (öyle düşünüyoruz) sadece kask yetrerli korumayı sağlayamaz.

Mutlaka ve mutlaka

  • düşüşte ellerimizi koruyabilmek için eldivene,
  • bedenimizin üst kısmını koruyabilmek için monta,
  • alt kısmını koruyabilmek için pantalona,
  • ve özellikle motorun altında kalacağımız durumda bota (ayakkabıya) ihtiyacımız VARDIR.

İşin güzel kısmı, kask hariç, eldiven, mont, pantalon ve ayakkabının bizlere maliyeti tahmin ettiğinizden azdır ve beş yüz lira civarına çözülebilir niteliktedir (yazının yazıldığı tarihte kabaca 300 € civarında).

motosiklet-donanım

Eğitim

Size ilk olarak kendi yazmış olduğum Motosiklet Acemisinin El Kitabı‘nı,

İkinci olarak da OMM‘nin: Motosiklet Yol Sanatı kitabını öneririm. Bu kitap “sistem” dediğimiz ve iyi motosiklet sürmek için gerekli olan kurallar ve anlayış bütününün el kitabıdır. Kısaca ifade etmek gerekirse: “tehlikelerden sakınarak sürüş” için bu kitapla başlamalısınız.

Gelelim yukarıda sistem dediğimiz bütünü temel alan eğitim seçeneklerine. Bu konuda şanslıyız ki bir çok seçeneğimiz var. Öncelikle en ucuzu eğitim almış bir arkadaşımızı bularak ondan temel eğitimi almaktır. Yine de bunun tek başına yeterli olmayacağını hatırlatmak isterim.

Bir sonraki aşama ise profesyonel kurumlardır ki bunlar:

  • Honda, Yamaha, BMW gibi markaların eğitim merkezlerindeki eğitimler;
  • OMM gibi kurumların lisans verdiği eğitmenlerdir.
  • ART Moto Akademi, GIS Akademi gibi profesyonel kurumlar

Motosikletiniz yoksa artık okullar da size motosiklet, hatta bazıları kıyafet bile sağlıyor günümüzde. Motosikletlerin okul tarafından verilmesi sizin de takdir edebileceğiniz gibi donanımı ve motoru olmayanlar için bu büyük bir imkandır. Eğitim fiyatına motor ve ekipmanı olmadan eğitim alabilmeyi gerçekten güzel bir imkan olarak değerlendiriyor ve yararlanmanızı tavsiye ediyorum. Bu yüzden iyi araştırın ve her şeyden önce eğitimle başlayın.

Bu arada gerek OMM gerek ART MotoAkademi’nin ücretsiz teori eğitimleri var. Bu eğitimleri Facebook sayfalarından ya da Google araması ile bulabilirsiniz.

Motosiklete başlamanın toplam maliyeti sizin güvenli olacağınız her şeyi içerir. Başlayacak kadar değil, güvenle sürdürecek kadar para ile başlamanızı şiddetle tavsiye ederim.

İlgili Yazılar

Motosiklet kıyafeti ilk alış veriş

Donanımla Korunun, Bilgiyle Kullanın

Motosiklet donanımları bir sürücünün en büyük yardımcısı ve olmazsa olmazıdır. Motosiklet için ilk alış veriş genellikle yanlış yapılır. Bu yazımızda motosiklet kıyafeti alırken nelere dikkat etmemiz gerektiğini konuşacağız. Her şeyden önce bilmek gerekir ki motor donanımlarında yazlık ve kışlık ayrımı vardır. Bu şu demektir:

1) Yazlık malzemeyle kışın motor kullanamaz, donar;
2) Kışlık malzemeyle yazın motor kullanamaz, pişersiniz.

Dolayısıyla yazlık ve kışlık olmak üzere iki set kıyafetinizin olması gereklidir. Tabii ki bu parasal açıdan biraz zorlayıcı olmakla birlikte işin gideceği yer orasıdır 🙂

kaza hasar oran grafiği

Motosiklet ilk alış veriş için nelere dikkat edeceksiniz?

Ayakkabı

Motosiklet donanımları içinde en çok ihmal edilenidir. Daha koruyucu olması açısından bot tavsiye edilir. Botlar bileklerinizi hatta çizmeler kaval kemiklerinizi de korurlar. Benim duyduğum gördüğüm kadarıyla Daytona kış için en iyi botlardan birisi (tabii ki bir çok markanın çok iyi kışlık botları var).

Eldiven

Birinci vazifesi düştüğünüzde elinizi korumak ise de, ikinci görevi ellerinizi dış hava şartlarından yalıtmaktır. Bu yalıtma ne kadar önemlidir diye soruyorsanız bilin ki kışın beş dakika içerisinde ellerinizi kullanamayacak duruma gelirsiniz.

Mont / Ceket / Kaban

  • Büyük mont almayınız. Tüm motor donanımları gibi montlar da tam üzerinize göre olmalıdır. Bunun sebebi üzerinize tam oturması ve düştüğünüzde korumaların doğru yerlerde kalmasını sağlamaktır. Bol bir montla düştüğünüzde korumalar sağa sola kayacakları için doğru yerlerde kalamaz ve işe yaramazlar.
  • Kış için en iyisi kabandır. Yani mont gibi belinizde kalmayan kalçalarınıza kadar inen ceketten bahsediyoruz. Uzun olmaları belinizi ve böbreklerinizi korumada daha iyi sonuçlar verecektir.

Gerek mont gerek kabanlarda kol ve bel bölümünde ayarlanabilir gergiler bulacaksınız. Bunları  sizi rahatsız etmeyecek kadar sıkı konuma getirin. Bol durmalarının size bir faydası olmayacaktır. Orada bulunmalarının sebebi sıkılmalarıdır, bol durmaları değil.

Doğru motosiklet kaskı nasıl seçilir?

motosiklet kask beden

Düşmeden de koruyan en önemli parça. Yüz km./saat ile giderken yüzünüze çarpacak arı sizi motordan düşürecek tepkiyi doğurur. O sebeple motora asla kasksız binilmez.

Doğru kask ölçüsü zor bulunur. Bu sebeple internetten almak yerine gidip deneyebileceğiniz bir yer bulsanız daha iyi olur.

Yine de işinizi kolaylaştıracak bir kaç tavsiyemiz var. Kaskların ölçüleri santimetre cinsindendir. Bir mezura ile kafanızın ölçüsünü alın. Kafanızın en geniş noktası neresiyse, ki burası kulaklarınızın hemen üstüdür, orayı ölçün. İşte bu kask ölçünüzdür.

Kaskın kafanıza tam oturması, kafanızı sağa sola çevirdiğinizde oynamaması, gezmemesi gerekir.  Bir elinizi arkasına bir elinizi de çenenizin altına koyarak kaskı kafanızdayken çevirmeye çalışın. Dönmemesi gerekir. Dönüyorsa büyüktür. Hemen bir ufağını deneyin.

Kapalı kask en güvenli kask türüdür.

Boyut olarak iyi bir kask ilk giyişte biraz baskı uygulamalıdır kafanıza. Çünkü içindeki süngerler henüz ezilmemiştir. Giydikçe yanaklarınızın ve şakaklarınızın üzerindeki süngerler biraz ezilecek ve tam oturacaktır.

Bir not: Kask tam kapalı kasktır (full face denen tür). Açılabilen, çene kısmı açık kasklar tam koruma sağlamazlar, sağlayamazlar. Açılabilir alayım, kaparım dersenzi biliniz ki yazın trafikte onu açık kullanacaksınız. Kapalı kaskla başlayın ve böylelikle kapalı kask normaliniz olsun. Yazın falan sinir eder ama kapalı kask kadar iyi koruma sağlayan başka bir kask türü daha yoktur.

Bilgi: Ölümlü kazaların çok büyük çoğunluğunda ölümcül darbe ÇENEDEN alınmaktadır. Bu sebeple en koruyucu kask tam kapalı (full face) kasktır.

İlave: Kaskı ikinci el almak çok doğru değildir. Zira kask bir kere bile düşse koruma gücünün önemli bir kısmını yitirir. Bu nedenle kaskınızı mümkünse sıfır alınız.

Ek yazı: Kask Elde Yürürken

Tulum

Kolaylık kralıdırlar. İstediğinizi giyer ve üzerine tulumu geçirirsiniz. Korumalar tulumun üzerindedir, böylelikle hem güvenli hem de indiğiniz anda istediğiniz kıyafetle olma şansına erişmiş olursunuz.

Kış için mükemmeldirler, fakat yazın biraz zorluk çıkarırlar.

Peki Bunları Nereden Bulacağız?

Bu donanımları almak için bir çok seçeneğiniz mevcut.

Bir çok dükkan, web sitesi, hatta GittiGidiyor gibi siteler üzerinden bir çok bireysel satıcı ile bile ulaşabilirsiniz korunma donanımlarına. Bununla beraber ben ve çevrem Motomax adlı siteden veya doğrudan Motomax İzmir’den alışveriş yapıyoruz. Aklınıza neden adres, marka, kişi veriyorsunuz sorusu gelebilir. Zira bildiğim ve gördüğüm bu, Motomax en ucuz satıcı. Yine de internette araştırma yapmak, yorumları okumak her zaman faydalı olacaktır.

Bir diğer tavsiye ise ebay gibi Avrupa sitelerinden ikinci el malzeme almaktır. Bu seçenek özellikle Avrupa’ya gidip gelen, tanıdığı olan kişiler için çok mantıklıdır. Avrupa’da iyi durumda ikinci el malzemeler hayli düşük fiyatlara satılıyor; doğrudan kullanıcıdan almak gibi bir seçenek her zaman daha avantajlı ne de olsa.

Bu yazı Motosiklet Acemileri İçin kategorisinde yayınlanmıştır; kategorinin diğer yazıları için buraya tıklayabilirsiniz.

SIPDE Hadisesi

SIPDE kapak

Motosiklet sürüş tekniği, sistem dediğimiz zaman: SIPDE ya da TATKU tekniği ile sürüyoruz demektir.

SIPDE tekniği, araba kullanmaktan farklı olarak motosiklet kullanıcısının bir radar gibi çevresini ve yol şartlarını her an tarayarak olası tehlikeleri daha ortaya çıkmadan fark etmek, tanımlamak, önceden hazır olarak kazayı savuşturmayı veya kaçınılmaz durumlarda olası en az hasarı almayı amaçlar.

Motosiklet Sürüş Tekniği, Sistem Ne Demek?

S.I.P.D.E. bir kısaltmadır ve ingizlicedir. Türkçe ifade etmek gerekirse SIPDE:

  • Tara,
  • Tanımla,
  • Öngör (tahminde bulun),
  • Hazırlan,
  • Karar Ver ve son olarak,
  • Uygula olarak açıklanabilir.

Şimdi bu adımları örnekleme yoluyla açıklayalım.

motosiklet sürüş tekniği sistem

SCAN: T a r a

Yola çıkıldığı andan itibaren yolu ve çevresindeki her unsuru devamlı surette taramayı ve farkında olmayı içeren adım.

IDENTIFY: T a n ı m l a

Algıladığımız her parçayı sınıflandırmayı (bu önemli, şu önemsiz) ve işe yarar bilgileri kullanılmak üzere ayırmayı sağlayan adım (park etmiş duran araç önemsiz / karşıdan karşıya kırmızıda geçip yolumu kesen yaya önemli gibi).

PREDICT: Ö n g ö r ü d e   B u l u n

Önemli bileşenle ilgili olasılıkların gözden geçirilmesi ve  tehlikeyi /riski tanımlamayı içeren adım. (kırmızıda geçip yolumu kesen yayaya ulaşmadan durabilirim / oraya kadar durmak için zamanım yok korna çalarak uyarayım gibi)

DECIDE: Ka r a r    V e r

(kırmızıda geçip yolumu kesen yayaya ulaşmadan durayım mı? / oraya kadar durmak için zamanım yok korna çalarak mı uyarayım?)

EXECUTE: U y g u l a / H a y a t a G e ç i r

Verilen kararın uygulanması.

SIPDE tekniğini kullanarak trafikte ilerlediğimizi varsayarsak, ve önümüzde bir araba var ise, yapmamız gerekenler:

  • Önümüze değil İLERİYE bakmayı, (arabaya değil, geleceğe, yani yolun ilerisine bak)
  • gözlerimizin devamlı olarak çevremizi taramasını, görmek için değil etrafımıza bakmak için kullanılmasını, (kenardaki kıza baka kalma, gözlerini sabitleme)
  • çevremizdeki her şeyi tek tek tanımlamayı ama büyük resmi görmeyi (tüm çevremizi bir bütün olarak görmeyi), arabanın arkasına değil çevresine de bakmayı,
  • diğerlerinin bizi görmesini sağlamayı (korna çalarak, far yakarak, devir çevirip motoru bağırtmayı)
  • ve kutulanmamayı içerir (kutulanma ayrıca şurada anlatılmaktadır).

Bu yazı Sürüş Teknikleri Kategorisinde yayınlanmıştır, kategorinin diğer yazıları için buraya tıklayın.

Konuyla ilgili olarak: TATKU

Acemiler için motosiklet sürüş alıştırmaları

sürüş alıştırmaları kapak

Acemiler adı üzerinde daha iyi bilmiyorlar 🙂 Bu yüzden kendi kendilerine alıştırma yapmaları şarttır ki teknikleri doğru olarak güvenle yapabilsinler.

Kendi Kendinize Yapabileceğiniz Motor Alıştırmaları

Kapalı alanda ve tam koruma donanımlı olmak üzere
(kapalı alan eğitimi yazısı için buraya tıklayınız):

  • Motosikletin kontrolü
  • Motosiklette doğru (rahat) oturma
  • Bakışı yukarı taşıma
  • Bakışı ileri taşıma
  • Frenleme,
  • Bakış ayırma (gözle değil, çene ile gideceği yere bakma, kafanın dönmesi ile bakış)
  • Yavaş süratte sürüş,
  • Yavaş süratte dönüş,
  • Daire çizme,
  • Sabit hızda daire çizme,
  • Sekiz çizme,
  • Sabit hızda sekiz çizme.

Tavsiye Edilen Yazılar

İnsan vücudu koşabileceği kadar sürate dayanıklıdır

neden motosiklet kıyafeti kapak

Neden motosiklet kıyafeti giymek şarttır?

İnsan vücudu yirmi kilometre gibi düşük bir hızda bile düştüğünde, ya da darbe aldığında ciddi şekilde yaralanması hatta ölmesi mümkündür.

Elli kilometre ile bir yere çarpmak, dört katlı bir binanın tepesinden yere çakılmak ile aynı gücü yaratır. Her katta yaşama şansı yüzde yirmi beş azalır, yani birinci katta yüzde yetmiş beş, ikinci katta yüzde elli yaşama şansınız vardır; dördüncü kattan düşerseniz ölürsünüz, bilesiniz.

Motosikletten düşünce esas korkmanız gereken kırık ya da çıkık değildir (her ne kadar platin takılması ve onunla yaşamak hem çok zor hem de çok acılı olsa da). Yaşanan esas sorun, doku kaybıdır. Doku kaybı vücudun bir kısmının bedenden ayrılmasıdır ya da yok olmasıdır. Düştüğünüzde sürtünmeyle, darbeyle, ısıyla etiniz yok olur;. Sorun şudur: vücudunuzun yerine koyamayacağı kadar büyük bir alan kayıp olduğunda o hacim, yerine konamaz. Hayatınızın sonuna kadar o kayıpla yaşarsınız. Kasınız gittiyse kassız (doğal olmayacak ve araz yaratacak kadar idareten), deriniz gittiyse derisiz (doğal olmayacak ve araz yaratacak kadar idareten), yaşamaya mahkum olursunuz…

Size içinizi kaldıracak derecede kötü fotoğraflar göstermek istemiyoruz, fakat çevremizde bu işin eskileri var ve sakatlar. Kimisi ciddi, yürüyemeyecek kadar ciddi, kimisi görsel olarak sorun yaratacak kadar ciddi. Onunla yaşamaktan başka şansları olmadığı için alışmışlar fakat pişmanlık baki. Lütfen ama lütfen çok sık yapılan hatayı tekrarlamayın:

“Size de bir şey olabileceğini bu işe girerken bilin, kabul edin.”

İstediğimiz bu işin ciddiyetine varmanızdır.

Tam koruma donanımı ile başlamak ve devam etmek, sürmek yapılacak en akıllı iştir.

Sadece aptallar tam koruma olmadan sürüş yapacak kadar cesurdur; bunu asla, ama asla unutmayın…

Tavsiye yazılar

https://motorhikayesi.com/donanimla-korunun-bilgiyle-kullanin/

Bu yazı Motosiklet Acemileri İçin, Motosiklet Sürüş Teknikleri, Püf Noktası kategorilerinde yayınlanmıştır.