Motosiklet acemileri için yazılmış yazılar kategorisi, Acemilerin Okuması Gereken Yazılar. Bu bölümde, motosiklete yeni başlayanların okuması gereken bilgiler bulunmaktadır.
İkinci el motosiklet almak her zaman daha mantıklı diyenlerdenim. Tabii ki ikinci el piyasasının oynaklığı ciddi bir sorun. Bu sorunların çözümü ise mantıklı fiyat kavramı. Sonuçta ikinci el motosiklette fiyat en geçerli öl
Bu benim uydurduğum bir kavram. Sıklıkla acemi arkadaşlarla sohbet ediyoruz ve anlatmakta zorlandığım konulardan birisinin karşılığı da bu: “Mantıklı Fiyat Kavramı”. Peki ne demek istiyorum?
İki model alalım. Bu modellerden birisi sizin ilk motosikletiniz olacak ve sıfır alacaksınız. Birisi piyasada son derece geçerli CBF150, diğeri de biraz daha ucuz bir seçenek olsun. Hadi bu ucuz seçeneğin adı Bruş200Li olsun (Çin ya, olmuşken Bruce Lee olsun bari 🙂
İşte ikinci el motosiklet almak gündeme geldiğinde “Mantıklı Fiyat Kavramı” burada devreye giriyor:
“Daha ucuz olmasına rağmen Bruş200Li üç – dört ay sonra satmak istediğinizde CBF150’den daha ucuza gidecek.”
Neden derseniz CBF150 piyasada koşan ve değer kaybetmeyen bir modelken, Bruş200Li ucuz ama kimsenin bilmediği bir motosiklet olduğundan piyasa onu ucuza kapatmaya çalışacak.
“Yani alırken ucuza gelen satarken daha pahalıya mal olacak!”
“O sebeple sadece alımı değil elden çıkarmayı da hesaplayın. Motosikletin toplam maliyeti, elinizden çıkarken belli olur.“
Peki bu alet bu paraya alınır mı?
Yine aynı mantığı yürütmemiz gerekecek: kaça satacağım? Yani demem o ki satabileceğiniz paraya alıyorsanız, her şeyi alıp satabilirsiniz. Zarar etmeyeceğiniz bir alım yaptıysanız en fazla denemiş, beğenmemiş olursunuz.
Kulübümüzde (İzmir Motosiklet Kulübü/Derneği) eğitim zorunlu ve bir çok arkadaş ilk kez “sistemle”, eğitimle ve sürüş teknikleriyle karşılaşıyorlar. Ardından eğitimlere katılıyorlar ve akabinde bir puan alıyorlar.
İşte bu aşamada bir takım sorunlar yaşıyoruz. Türk insanı olarak içerikten çok sıfatlara, tanımlara takılıyoruz. Etiketlere kıymet verdiğimiz için aldığımız puan sorun haline geliyor. Oysa toplam puan çok da yücelten ya da değersizleştiren bir unsur değil. İşte bu sebeple aşağıdaki yazıyı kaleme aldık.
Başka arkadaşlara da yardımcı olabileceğini düşündüğümüz için paylaşıyoruz. Buyurunuz bir de bu açıdan bakalım eğitim meselesine.
mustafaat
Puanlama Ne İçindir?
Motosiklet eğitim puanınız, OMM temelli eğitim sisteminin 20 adet konu başlığında olur. Her başlık için 1 – 2 – 3 ve 4 seviyesinde puanla değerlendirme yapar. Konu başlıkları iyi bir sürüş için ihtiyaç duyulan tüm becerileri kapsar. En iyi puan 1, en kötü puan 4’tür. Dolayısıyla hiç hata yapmadan yaptığınız sürüş 20 puandır. Her şeyi kötü yaptığımız sürüş ise 80 puana ulaşır. Bu 20 konu başlığı ve puanlarınızı yazılı rapor olarak alırsınız.
Bahsedilen sistemin kitabı: “Yol Sanatı”
Toplam Puanınıza Takılmayınız!
Motosiklet eğitim puanı, sürüş raporunuz en sonda toplam puan ile gelir. Her sürücü gibi siz de toplam puanınıza bakıp fikir sahibi olmaya çalışacaksınız. Bunu yapmayınız!
Yapmanız gereken 3 ve 4 puan aldığınız noktalara odaklanıp (ki 3 puan, o konuda yetersiz olduğunuzu, 4 puan ise tehlike yaratacak kadar eksik olduğunuzu gösterir) kendinizi ileri götürmek ve tehlikeleri azaltmak olmalıdır.
İkarus (Burun Kalkması)Sendromuna Kapılmayınız!
Eğitimden sonra “daha iyi sürdüğünüzü” sanacaksınız; yanılıyorsunuz! Sadece daha bilinçlisiniz. Henüz daha hızlı, daha kırılmaz ya da daha az zarar görür değilsiniz. Alt tarafı seviyeniz belirlendi. Hepimizin başına gelen bu durum tehlikelidir ve bizleri kazaya sürükler. Bu nedenle eğitimden sonra daha hızlı, daha iddialı sürmeyiniz.
İyi Puan İyi Sürücü Demek Mi?
Bu puanlama, sistemi ne kadar kullanabildiğinizi ölçer, ne kadar iyi bir sürücü olduğunuzu ölçmez. 20 puan ile en yüksek seviyede sürücü sertifikanızı alır, eve dönerken kontrolsüzce gaz açarak kaza yapabilirsiniz; bu, eğitmeni, kurumu ya da verilmiş olan eğitimi, sistemi ve puanı bağlamaz. Sizin bilgiyi sürüşünüze uyarlamadığınızı kanıtlar…
Puanlama Nasıl Kullanılmalı?
Her kriterden “1” puan aldınız ve sadece frenlemeniz “4”.Toplam puanınız “23” Gold’sunuz tamam.
Fakat frenlemeniz çok kötü. Bu puan tablosu, bir gold sürücü olarak ilk panik fren yapmanız gerektiğinde ölebileceğinizi anlatmaktadır.
Güvenli Motosiklet Sürüşü İçin Kaç Puan Yeterlidir?
Şahsi fikrimdir: Güvenle ve keyifle, özellikle başkalarıyla birlikte yol yapabilmek için en az 38 puanı kabul seviyesi olarak belirlemek gerektiğini düşünüyorum.
38 puandan daha kötü sonuçlanan eğitimler, bana kalırsa yenilenmelidir ve yeterli değildir.
Gold Sürücü Olmak Ne Demektir?
Her şeyden önce Gold Sürücü olmak zirve ya da son nokta değildir. Gold olmak sadece aldığınız eğitimi anladığınızı ve uyguladığınızı gösterir. Puan ile gold sürücü olmak demek 24 puan ve daha üzeri iyi puan almış sürücü anlamına gelmektedir. Gold sürücü olmak (sisteme uygun olarak) tekrarlanan hatanızın olmaması ve tüm kriterleri iyi seviyede yapabildiğiniz anlamına gelir. Bir anlamda “usta” olduğunuzu gösterir.
Not: Gold sürücüler de düşüyorlar ve kemikleri kırılıyor, bilmenizi isteriz 🙂
Motosiklet takip mesafesi kazası konusunda sabıkalı bir motorlu araç. Ve bu sadece hızlıyken olmuyor. Sürat yapmaya gerek yok. Takip mesafesine uymazsanız yavaşken de kaza yapabilirsiniz….
videoda sorun olursa doğrudan bu bağlantıdan görebilirsiniz: youtu.be/8frrv9xzpp0
Sürat azaldığında düşük hızda fren yapmaya başlarız. Motosiklet sürüşünde düşük hız daha zordur. Sürat azaldıkça manevralar zorlaşır, frenleme daha hassas hale hale getirmek zorunda kalırız.
Güvenliğinizi tehlikeye atmamak için:
Frenlemeyi, arka fren ile bitirin.
Süratin iyice azalmasıyla birlikte kilitlenme riski artar (aslında buna süspansiyon sisteminin sekmesi de risk olarak ilavedir).
Hız azaldıkça kilitlenmeyi arka tekerde yaşamak daha doğru olacağından:
yavaşladıkça ön freni azaltıp, arka frene ağırlık verin.
Motosikletle sollama en ölümcül kazaları doğuran manevraları gerektirir. Her şeyden önce: Sistemli Sürmek gerekir (yani eğitim almak). Fakat motosiklet derneği deneyimimden gördüğüm kadarıyla eğitim alanlar da sollama işini kurallara uygun yapmıyorlar. O halde motosikletle sollama kurallarını bilenlere hatırlatma, bilmeyenlere ders olması için adım adım sıralayalım.
Geçmeyi hedeflediğiniz aracın arkasında geniş bir mesafe bırakın
Motosikleti doğru, güç alabileceğiniz bir viteste tutarak öndeki aracı sabit hızla takip edin.
Orta çizgiyi (sizinle karşı yöndeki trafiği ayıran şerit çizgisi) aşmanın güvenli olduğunu gördüğünüzde dışarı çıkın, sollamanın güvenli olduğundan emin olun.
Kendi şeridinizdeyken hızlanmaya başlamayın. Neden? Vazgeçmek zorunda kalırsanız, hedef araca arkadan hızla yaklaşırken fren yapmak için yer ve zamanınız kalmayacaktır da ondan.
Arkasından çıktığınız aracı seri şekilde geçin.
Kendi şeridinize döneceğiniz noktayı göremiyor musunuz? O zaman sollamaktan vazgeçin. Kendi şeridinize geri dönün; bir sonraki sollama imkanını beklerken, hedef aracın arkasına yapışmayın.
Trafikte boşluklar oluştuğunda karşıdan gelen araçların hızını doğru kestirdiğinizden emin olun. Belki, bir dere taşından diğerine atlar gibi bir boşluktan diğerine geçerek ilerleme kaydedebilirsiniz. Bu tür sollamaları planlarken sollamadan sonra yavaşlamak için gerekli alanı da aklınızda bulundurun. Bir kamyonu sollayıp, diğerinin dibine girmenin bir faydası olmaz.
Tüm bu kuralların temelinde, her durumu kendi içinde değerlendirme kuralı yatıyor. Bu kurallar harika bir rehber oluşturuyor; fakat çok katı şekilde uygulanırlarsa, kullanıcıya dar gelebilirler. Bunların sırrı, temsil ettikleri prensipleri anlamakta ve bu prensipleri esnek şekilde uygulamakta yatıyor.
Sollarken gaz kullanımı
Araç arkasındayken: SABİT GAZ
Öndeki aracın arkasından sol şeride çıkarken: KESİNLİKLE GAZ ARTTIRMIYORSUNUZ. Süratinizi koruyacak kadar gaz veriyorsunuz.
Şerit değiştirme işi bitince: GAZA YÜKLENİYORSUNUZ. Ne kadar? Tutuşun izin verdiği kadar. Ne kadar çabuk hızlanır, sollamayı ne kadar kısa sürede bitirirseniz o kadar iyi çünkü.
Şeridinize dönerken: YÜKSEK GAZA GEREK YOK. Manevraları hızlanırken yapmak yanlıştır. Hızlanır ya da yavaşlarken yön değiştirmek tehlikelidir.
Not: Bu konuda ayrıntılı bilgiyi OMM Yol Sanatı kitabındaki sollama bölümünde bulabilirsiniz.
Motosiklet eldiven kullanımı yazın ve kışın farklıdır desem ne dersiniz? Kışlık motosiklet eldiveni tabii ki soğukla mücadelede en hayati donanımlardan biri. Üşürken motosikletinizi doğru süremezsiniz (yazısı burada).
Evet yazlık ve kışlık eldivenler farklı kullanılıyor. Üstelik bu kullanım yazın serin, kışın sıcak kalmanız için desem daha da ilginç olur mu? Buyurun okuyun: yazlık ve kışlık motosiklet eldiven kullanımı nasıldır:
Motosiklet kışlık eldivenleri hakkında bir çok kişinin bilmediği bir bilgi:
“Kışlık eldivenlerin konçları uzun, yazlıkların ise kısa olur.”
Peki bunun sebebini biliyor musunuz?
“Eldivenlerin konçları rüzgarı yönetmek için tasarlanırlar.”
Kısa konçlu yazlık eldivenler mont kolunun içine girerek rüzgarı içinize yollar ve kollarınıza, oradan vücudunuza hava basar.
Dolayısıyla kışın dikkat etmemiz gereken nokta şudur:
“Kışlık eldivenler ise konçlarını montun bileklik kısmının üzerine taşırarak gelen rüzgarı içinize girmeden üzerinizden atar ve rüzgarın içinize girmesini engeller.”
Bu sebeple kışın, eldivenlerinizin konçlarını mont kolunun üzerine alarak soğuk havanın içinize sızmasını engelleyiniz.
Bu arada kış için boyunluk kullanmayı da tavsiye ederim. Kışın üşümeyi en çok engelleyen ek aksesuarım boyunluktur; size de tavsiye ederim. Bir diğer nokta da eldiven içlikleri. Bunlar termal, ince kışlık motosiklet eldiveni şeklindeler. Buradan göz atabilirsiniz.
Yer parlıyorsa zemin kaygan demektir, dikkat edin…
Kış ve parlak zeminler kötü tutuş demek. Kışın parlak noktalara özellikle dikkat etmemiz gerektiriyor. Çünkü parlak zemin tutuşun az olması demek. Kış soğuğu, ıslaklığı tutuşumuzu zaten azalttığı için parlak zeminlere ek dikkat etmek gerekiyor.
Malum yağmurlar başladı ve dikkat etmemiz gereken noktalar arttı. Aşağıdaki fotoğrafta gösterdiğimiz nokta ise kışın başımızı en çok ağrıtacak noktalardan birisi:
“Ne kadar parlama o kadar kayganlık!”
Bütün metal yüzeyler [ özellikle ıslak iken ] ciddi derecede kaygandır. Sürüşümüzde bu tehlikeli noktaları aramalı ve üzerinden mümkün olduğunca “dik şekilde” geçmemiz gerekir…
Kaygan bölgede sadece frene dikkat etmek yetmez. Gidon hareketleri sert olmamalı, bunun için mümkün olduğunca ileriye bakmalı ve planlamaya önem vermeliyiz. Yeterli mi? Tabii ki hayır 🙂
Aslında ıslak ve kaygan zeminlerdeki en büyük yardımcınız gaz kontrolü, gaz hassasiyeti olacaktır. Her şeyi düzgün yaptıktan sonra, o anki tutuş için fazla gaz verirseniz kaygan zeminlerde yine düşersiniz.
Kış ve parlak zeminler birleştiğinde sadece hız düşürmek yetmez. Bu noktalardan geçerken de ek dikkat gerekir.
Bu sebeple size tavsiyem, böyle fazla kaygan zeminlerde iki ayağınızı yere yakın ve elinizi debriyaj kolunda hazır tutmanızdır.
Kışın motosiklet sürüşü konusunda aşağıda bağlantılarını verdiğim yazıları da okumanızı şiddetle tavsiye ederim.
“Kasklar elinizden, ya da motosikletinizin selesinden bir kere düşünce de, bir yere sertçe vurunca da koruma güçlerinin önemli bir kısmını kaybediyorlar. Kaskın yaşam ömrünü hesaplarken işin bu yönünü de dikkate alınız.” Motosiklet kask ömrü düşmemiş, darbe almamış kasklar için geçerlidir.
Motosiklet kaskınızı ne zaman değiştirmelisiniz?
Kasklarının ömrü normal şartlarda beş (5) olarak hesaplanmalıdır (kaynaklardan biri SNELL Vakfı). Bu süre içinde kask dış şartlar (güneş, yağmur) sebebiyle yapısını kaybeder.
Bir kere darbe alan (yani düşme, sertçe bir yere çarpma ve vurma, kaza yapılması (kafanızı yere vurduğunuzu fark edememiş olabilirsiniz),
İlk aldığınız zamanki kadar sıkı değilse (iç süngerleri çökmüşse)
Gözle kontrol ettiğinizde üzerinde boyası atmış, dış kabukta iz bırakmış kaskların:
koruma etkisinin azalmış olduğunu unutmayınız…
İkinci el kask alınır mı?
Kaç kere düştüğünü, koruyuculuğundan ne kadar kaybettiğini bilemediğimiz için ikinci el kask almayı tavsiye etmiyorum.
Sıfır ama iki üç yıl önce üretilmiş kask alınır mı?
Bu konuda kaskın depolanma şartları önemli. Vitrinde, güneş almış bir kask, kutudaki kaska göre daha fazla yıpranacaktır. Ya da tezgahta denenmek üzere ayrılmış olan olan bir kaskın düşüp düşmediğini bilmek mümkün değildir.
Fakat o yılın üretimine göre -az da olsa- daha ucuz olan, kutusunda saklanmış iki yıllık bir kaskı almakta zarar görmezdim (şahsi fikrim).
Sonuç
Endüstri standartlarına ve SNELL Vakfına göre beş (5) yıl. Yalnız kaskınızı düşürdüğünüzde ya da darbe aldığında bu süre geçerli değildir.
İdealde hayır. Çünkü düşen kaskın dış kabuk fiberi kılcal damarları darbeyle yer değiştirmiştir; bir sonraki darbeyi emecek hareket alanı kalmamıştır. Görsel, kaskınızı kazara düşürmemek, vizörünü çizmemek için en emin taşıma yoludur.
– Beş yılı geçmişse – Düşmüşse ya da darbe almışsa – İç süngerleri çökmüş ise ve ilk aldığınız zamanki kadar sıkı sarmıyorsa – Dış kabukta darbe izi, boy kopması, çökük, çatlak var ise KASKINIZI DEĞİŞTİRİNİZ
