Dişli Hesaplayıcı (Oran Değişikliği Yapmak)

Motosiklet dişli hesaplayıcı ne işe yarar? Daha önce duymuşsunuzdur illa ki: “Dişli değiştirince motosiklet daha seri hale geliyormuş!”

Bu işlem çark değiştirmek, dişli sayısını arttırmak, dişli azaltmak diye de geçer. Kimisi hızını arttırır iyi olur der, kimisi ise hızın düşer ama alt devirlerde rahatlarsın der.

Peki Bu İşlemi Neden Yapıyoruz?

Motosikletimizin ürettiği gücü, arka tarafa nasıl ve hangi oranlarda aktaracağımızı çark ve dişli ikilisi belirliyor. Tıpkı bisikletlerdeki vites sistemi gibi hız ya da güç arasında tercih yapmaya yarayan bu değişiklik ile:

Ya alt viteslerdeki ataklığı arttırıyor, ya da son süratimizi yükseltiyoruz
(ataklık artıyorsa son hız düşer, son hız artıyorsa ataklık azalır).

Güç aynı olduğu için arkaya aktarım şekli değişiyor kısacası, daha seri demek son süratin düşmesi, daha hızlı demek ataklıktan vazgeçmek demek. Vermeden almak olmuyor kısacası 🙂

Ama #CRF250L biraz daha hızlı olsun, bana zaten serilik lazım değil, son hız istiyorum diyorsanız da yapmanız gereken bu.

İşte aşağıdaki site bu sorulara net sonuçlar veriyor. Hızınız ne kadar etkilenir, büyüttüğünüzde ne olur azalttığınızda ne sonuç olur; motosikletiniz nasıl etkilenir?

Motosiklet Dişli Hesaplayıcı Nasıl Kullanılır?

Bir alttaki görselde hesaplayıcıyı nasıl kullanacağınız gösterilmiş durumda.

  1. Önce mevcut çark değerlerinizi giriyorsunuz (fabrika değerlenizi bilmiyorsanız 4. adıma atlayın)
  2. Sonraki adım (bir alt satır) yeni çarkınızı seçiyorsunuz
  3. Mavi renk ile işaretlenmiş alanda yeni değerleri ve değişikliği tablo halinde göreceksiniz.
  4. Turuncu geniş bölgede (en alttaki bölüm) ise motosikletinizin fabrika çıkış değerlerini sorgulatabilirsiniz.
motosiklet dişli hesaplayıcı sayfa tanıtımı

Çark hesaplayıcı sitesine gitmek için tılayınız:
Çark Hesaplayıcı – Kolay Ön ve Arka Dişli Hesaplayıcı

Bu yazı Püf Noktası ve Tamir-Bakım kategorilerinde yer almaktadır.

Arka tutuş kaybolduysa?

Motosiklet arka teker kayma durumunda tutuşu yitirir ve düşer. Bu durum bir çok sebeple olabilir ve iyi bir motosiklet sürücüsü buna hazırlıklı olmalıdır.

Videodaki yol, kaymasıyla ünlü bir parkur (Mulholland). Bunun sebebi yanlış verilen komutlar yüzünden motosikletin arka teker tutuşu yitirmesi.

Videoda dikkatiniz çekmek istediğimiz nokta arka teker sıyırdığı zaman herkesin gösterdiği tepki:

“Peglere Çıkmak”

Ayaklıklar üzerinde yükselmek ağırlığı aşağıya taşır > tutuşu geri getirir

Sizi yükseğe alır > bakışınız yükseltir ve düzeltir, > yukarıda olduğunuz için kollarınızı kasmaktan kurtarır > daha rahat ve doğru komutlar vermenizi sağlar…

Hatalar

Yolun, lastiklerin tozlu olması (ince toz çok kaygandır).

Toz, tutuşu çok düşürür, ıslaklık kadar tehlikelidir. Ayrıca, araçlar geçtikçe yolun dışına itilir yani virajların dışı hep toz biriktirir. E biz de viraja dış çizgiden girdiğimiz için tozlu alana girmiş oluruz.

Bu yüzden: tozlu yollarda viraja çizginiz en dış çizgi olmamalıdır.


Viraja Doğru Hızda Giriş = Hızlı çıkış
Viraja Hızlı giriş = Çıkamayış

Dönmeye doğru hızda başlayın, gaz açarak çıkın, girdiğinizden hızlı çıkın.

Ama viraja fazla hızlı girerseniz, çıkamazsınız.


Virajda Vites Değiştirme

Vites değiştirirken ağırlık ön tekere yığılır, yani arka teker hafifler, tutuşu birden azalan arka tekere güç yollamak ()gaz açmak) = arkadan kayma.

Gazı dolu (gücü hazır) tutmak belki “kontrollü sıyırıp” kurtulmaya yardımcı olur.

Ani gaz açmak ise her zaman kötü bir fikirdir.


Boyalı hatlar (yol çizgileri) tutuşun daha düşük olduğu alanlardır

Zemin kuru olsa da yol çizgileri, boyalı oldukları için asfalta göre daha kaygandırlar. Çizgi üzerinde gaz açarken, konum değiştirirken dikkat edin.


Çift yönlü yolda denemeler yapmak? Aradığınız ne? Bela mı?

Sonuç – bu tür işleri pistte,
deri tulumla yapın
ya da hastanede ne kadar uzun süre kalacağınıza;
şaşırmayın.

Arka teker tutunamadığında

arka lastik kaydığında kapak görseli

Arka tekerlek kayması nasıl toparlanır?

motosiklet buz uyarı trafik levhası

Bakış + Çizgi (konum) + Sürat + Giriş, hepsi doğruydu. Viraja girdim ve arka tekerleğim yola tutunamadı.Sebebi asfaltın kötü oluşuydu. Fakat size bahsedeceğim esas nokta deneyimlerim olduğuna göre size nasıl savuşturduğumu anlatacağım:

  • Ayağımı yere koymadım,
  • Depoya sarıldım,
  • İçgüdüsel olarak kaydığım yere bakıp viraj dışına; bunu fark eder etmez de doğru noktaya aktım,
  • Gaz ile, fren ile, debriyaj ile hiç oynamadım ve gazı sabit tuttum; yani çekişi sürdürdüm.

Bunları yaparak kurtardığım anda ise arka taraf tekrar kaydı 🙂

  • Aynı tavrı tekrar sürdürdüm ve yine toparladım! 🙂
    (yani yaptıklarım ve önerdiklerim kesinlikle doğruymuş)

Bu yaptıklarım arka tekerlek tutuşunu kaybettiğinde bile düşmememi, ve yola güvenle devam etmemi sağladı.

Kısaca özetlemek gerekirse, arka tekerlek kayması korkutur ama korkuttuğu kadar tehlikeli değildir. Gerekenleri yaparsanız düşmeden devam edebilirsiniz.

Tüm bu anlattıklarım tabii ki ancak doğru oturuş ile mümkündür. Doğru oturuş yazısı ise burada, bir göz atmanızı tavsiye ederim.

İlgili yazılar

Bu yazı Motosiklet Sürüş Teknikleri, Püf Noktası kategorilerinde yayınlanmıştır