İlerisi neresi, motosiklet bakışı nereye odaklanmalı?
Acemi iken hep: “İleri bak!” diyecekler size. Her eğitim, her usta sürücü size ileri bak diyecek. Ama nereye bakacağınızı söylemeyecek 🙂 Bu yazıda ileri neresi onu öğreneceğiz; buyurunuz:
Limit noktası: ileri bakışın sınırı
İleri bakmak, limit noktasına bakmak demektir. Limit noktası, yolun görsel sınırını betimler. Gözünüzle yolun görebildiğiniz en ileri noktasıdır. Yolun bittiği, devamını artık göremediğimiz yerdir. Başka bir tanımı da yolun iki yanının birleştiği yer. İşte siz hep limit noktasına bakmalısınız. Bu arada bu kavram yabancı kaynaklarda: Vanishing Point olarak geçer; bilginize. Bu konuda ayrıntılı bir yazım var, buradan ulaşabilirsiniz.
Nereye bakıyoruz sen onu söyle?
Mavi bölgelerle işaretlediğim alanlara bakmalısınız. Yeşil alanlar zaten mavi alana odaklanınca da göreceğiniz alanlar.
Dahası, yeşil alanlar biraz önce mavi alan idi. Yani o an yeşil o bölgeyi siz zaten bir-iki saniye önce görmüş ve tehlik değerlendirmesini yapmıştınız.
Dikkatinizi çektiyse, mavi bölgeler, yolun bittiği yerde bitiyor. Bu önemli; şimdi bunu biraz daha açalım.
Yeşil güvenli bölge. Oraya bakmanıza gerek yok
Nasıl bakıyoruz?
- Önce sınır noktasına bakın
- Sonra geriye doğru tarayarak gelin
Bunu ilk yaptığınızda tabii ki hafiften gerilecek hatta endişeleneceksiniz. Bunun sebebi beyninizin her zaman sizi korumak için çalışması. Ama unutmayın: “İyi bir motosiklet sürücüsü olmak, beyninizi aldatmak ve zamanda ileriye gitmekten geçer.
Bunun sebebi evrim hızının teknolojiden yavaş olması. Beynimiz koşma hızına alışık, dolayısıyla daha hızlı her hareketi koşma hızına göre değerlendiriyor. Zihnimiz, makine üzerinde gitmeye hazır değil. Bu konuda daha ayrıntılı bir yazım var. “7 Ölümcül Hata” ya da “Hayatta Kalma Tepkileri” olarak bilinen bu hataları bilmiyorsanız, ilk defa duyuyorsanız mutlaka ilgili yazıyı okuyunuz, bağlantısını koyuyorum.
Acemileri hataya sürükleyen, her biri bir diğerini tetikleyen sürüş hataları için bu yazıyı okumalısınız.
Ne işe yarayacak?
Diyelim ki süratiniz yüksek. Dolayısıyla yeşil bölge daraldı. daraldı çünkü biz hızlandıkça yol daha hızlı akıyor. Şimdi siz, yeşil bölgeye odaklanırsanız karşıdan gelen trafiği gördüğünüzde çok geç olur. Tepki verecek zamanınız kalmaz.
İkinci etkisi de bir önceki bölümde bahis ettiği konu: gereksiz endişe ve alarm durumu. Önünüze bakarsanız hız algısı artar ve beyniniz (boş,gereksiz yere) tehlikede olduğunu düşünmeye başlar. Bu bizi baskı altına alır ve paniğe sürüklenmemize sebep olur.
O yüzden mavi bölgeye bakıyoruz. Mavi bölgeye bakıyorsak her şeyi daha önceden fark ediyor ve yeşil bölgeye gelmeden yani tehlike yakınlaşmadan gereğini yapıyoruz.
Mavi bölge neden fotoğrafın tamamını kapsıyor?
Çünkü tehlike sadece önden gelmez. Kenardan araç çıkabilir. Yaya önümüze atlayabilir. Hayvan yolumuza çıkabilir. Bu sebeple tüm görüş alanımızı kullanıyoruz. Aşağıdaki görsele bakın. Yol sola doğru devam ediyor değil mi? İşte mavi alanın soluna da bakmak yolun görmediğimiz tarafı hakkında bile bilgi veriyor.
Bir senaryo daha: En öndeki aracın da hayli ilerisinde trafik ışıkları olduğunu düşünelim. Ne kadar erken görürsek, kırmızı ışığa, dört yol ağzına, vb. o kadar erken hazır oluruz. İleri bakmak bu yönüyle -özellikle şehir içindeki yoğun trafikte- çok işimize yarar. Sürüşümüzü çok kolaylaştırır.
Önemli bir ders: Manzaranın tümünü kullanın!
Yol soldan aşağıya gidiyor.
Her şeyi ama özellikle yolun, trafiğin geleceğini “geniş bakarak” manzaranın tümünden okuyun.
O kadar ileriye bakınca panikliyorum
Başlarda evet. Fakat şunu bilmelisiniz: insan gözü derinlik algısıyla görür. Bir sonraki görsel üzerinden örnekleyerek gidelim. Böyle yakın takip ile motosiklet sürdüğünüzde de mavi bölgeye bakacaksınız. Ve beyniniz öndeki motosiklet “fazla yakın” olduğu için alarma geçip sizi huzursuz edecek 🙂
Aslında hayır, siz ileriye bakarken de yeşil bölgedeki her şeyi algılayacaksınız. Çünkü ileriye bakarken aslında önünüzü de algılıyorsunuz ve gerekli her şeyi fark ediyorsunuz. Fark şu ki sadece önünüze bakarsanız “ileride” olan hiçbir tehlikeyi görmüyorsunuz. Bu yüzden: ileri bak, her zaman.
Bu yazı Motosiklet Acemileri İçin, Motosiklet Sürüş Teknikleri, Püf Noktası ve Yıldızlı Yazılar – En Önemli Konular kategorilerinde yayımlanmıştır.