Önüne bakma ileri bak

motosiklet bakış - önüne bak, ileri bak örnek 03

İlerisi neresi, motosiklet bakışı nereye odaklanmalı?

Acemi iken hep: “İleri bak!” diyecekler size. Her eğitim, her usta sürücü size ileri bak diyecek. Ama nereye bakacağınızı söylemeyecek 🙂 Bu yazıda ileri neresi onu öğreneceğiz; buyurunuz:

Limit noktası: ileri bakışın sınırı

İleri bakmak, limit noktasına bakmak demektir. Limit noktası, yolun görsel sınırını betimler. Gözünüzle yolun görebildiğiniz en ileri noktasıdır. Yolun bittiği, devamını artık göremediğimiz yerdir. Başka bir tanımı da yolun iki yanının birleştiği yer. İşte siz hep limit noktasına bakmalısınız. Bu arada bu kavram yabancı kaynaklarda: Vanishing Point olarak geçer; bilginize. Bu konuda ayrıntılı bir yazım var, buradan ulaşabilirsiniz.

Nereye bakıyoruz sen onu söyle?

Mavi bölgelerle işaretlediğim alanlara bakmalısınız. Yeşil alanlar zaten mavi alana odaklanınca da göreceğiniz alanlar.

Dahası, yeşil alanlar biraz önce mavi alan idi. Yani o an yeşil o bölgeyi siz zaten bir-iki saniye önce görmüş ve tehlik değerlendirmesini yapmıştınız.

Dikkatinizi çektiyse, mavi bölgeler, yolun bittiği yerde bitiyor. Bu önemli; şimdi bunu biraz daha açalım.

Yeşil güvenli bölge. Oraya bakmanıza gerek yok

Nasıl bakıyoruz?

  • Önce sınır noktasına bakın
  • Sonra geriye doğru tarayarak gelin

Bunu ilk yaptığınızda tabii ki hafiften gerilecek hatta endişeleneceksiniz. Bunun sebebi beyninizin her zaman sizi korumak için çalışması. Ama unutmayın: “İyi bir motosiklet sürücüsü olmak, beyninizi aldatmak ve zamanda ileriye gitmekten geçer.

Bunun sebebi evrim hızının teknolojiden yavaş olması. Beynimiz koşma hızına alışık, dolayısıyla daha hızlı her hareketi koşma hızına göre değerlendiriyor. Zihnimiz, makine üzerinde gitmeye hazır değil. Bu konuda daha ayrıntılı bir yazım var. “7 Ölümcül Hata” ya da “Hayatta Kalma Tepkileri” olarak bilinen bu hataları bilmiyorsanız, ilk defa duyuyorsanız mutlaka ilgili yazıyı okuyunuz, bağlantısını koyuyorum.

Acemileri hataya sürükleyen, her biri bir diğerini tetikleyen sürüş hataları için bu yazıyı okumalısınız.

Ne işe yarayacak?

Diyelim ki süratiniz yüksek. Dolayısıyla yeşil bölge daraldı. daraldı çünkü biz hızlandıkça yol daha hızlı akıyor. Şimdi siz, yeşil bölgeye odaklanırsanız karşıdan gelen trafiği gördüğünüzde çok geç olur. Tepki verecek zamanınız kalmaz.

İkinci etkisi de bir önceki bölümde bahis ettiği konu: gereksiz endişe ve alarm durumu. Önünüze bakarsanız hız algısı artar ve beyniniz (boş,gereksiz yere) tehlikede olduğunu düşünmeye başlar. Bu bizi baskı altına alır ve paniğe sürüklenmemize sebep olur.

O yüzden mavi bölgeye bakıyoruz. Mavi bölgeye bakıyorsak her şeyi daha önceden fark ediyor ve yeşil bölgeye gelmeden yani tehlike yakınlaşmadan gereğini yapıyoruz.

Mavi bölge neden fotoğrafın tamamını kapsıyor?

Çünkü tehlike sadece önden gelmez. Kenardan araç çıkabilir. Yaya önümüze atlayabilir. Hayvan yolumuza çıkabilir. Bu sebeple tüm görüş alanımızı kullanıyoruz. Aşağıdaki görsele bakın. Yol sola doğru devam ediyor değil mi? İşte mavi alanın soluna da bakmak yolun görmediğimiz tarafı hakkında bile bilgi veriyor.

Bir senaryo daha: En öndeki aracın da hayli ilerisinde trafik ışıkları olduğunu düşünelim. Ne kadar erken görürsek, kırmızı ışığa, dört yol ağzına, vb. o kadar erken hazır oluruz. İleri bakmak bu yönüyle -özellikle şehir içindeki yoğun trafikte- çok işimize yarar. Sürüşümüzü çok kolaylaştırır.

Yol soldan aşağıya gidiyor.

Her şeyi ama özellikle yolun, trafiğin geleceğini “geniş bakarak” manzaranın tümünden okuyun.

O kadar ileriye bakınca panikliyorum

Başlarda evet. Fakat şunu bilmelisiniz: insan gözü derinlik algısıyla görür. Bir sonraki görsel üzerinden örnekleyerek gidelim. Böyle yakın takip ile motosiklet sürdüğünüzde de mavi bölgeye bakacaksınız. Ve beyniniz öndeki motosiklet “fazla yakın” olduğu için alarma geçip sizi huzursuz edecek 🙂

Aslında hayır, siz ileriye bakarken de yeşil bölgedeki her şeyi algılayacaksınız. Çünkü ileriye bakarken aslında önünüzü de algılıyorsunuz ve gerekli her şeyi fark ediyorsunuz. Fark şu ki sadece önünüze bakarsanız “ileride” olan hiçbir tehlikeyi görmüyorsunuz. Bu yüzden: ileri bak, her zaman.

Bu yazı Motosiklet Acemileri İçin, Motosiklet Sürüş Teknikleri, Püf Noktası ve Yıldızlı Yazılar – En Önemli Konular kategorilerinde yayımlanmıştır.

Çeneyle bak: motosiklette bakış

motorhikayesi SM - Çenenle Bak

Motosiklette çeneyle bakış, motosiklet sürmenin ana kuralıdır.

Motosiklet bedenden çok akılla sürülen bir araçtır. Ve motosikleti iyi sürmek, beyinsel bir faaliyettir. Ve de bunun en önemli kısmı bakıştır. Motosiklette bakış çene ile yapılır, motosiklette çeneyle bakış ana bakış tekmiğidir ve şarttır (Motosiklette Bakış Ayırma Nasıl Yapılır? yazısı için buraya tıklayınız).

Motosiklette çeneyle bakış: çenedeki göz ile bak

Çenenizde bir göz olduğunu düşünün; işte gideceğiniz yere başınızı çevirerek, çenenizi gitmek istediğiniz yere, çıkışa hizalayarak bakmanız gerekir.

Motosiklet bakış dediğimde bilin ki bakış ayırın diyorum; yani kafanızı çevirin. Ve korkmayın, bir şey olmaz 🙂

motosiklette çeneyle bakış, bakış ayırma

Motosiklette bakış çene ayırma acemiyi korkutsa da ayrıntılı örnekleri aşağıda görebilirsiniz.

Altın kuralı unutmayın: (çenenle) baktığın yere gidersin


Motosiklette çeneyle bakış: Neden böyle?

İnsan vücudunda denge işi, kulak içindeki organcıklarımızla ölçülüyor. Orta kulak bedenimizin her yöne eğimini her an takip ediyor. Beynimiz dengede kalmak için bu bilgiyi takip ediyor. Kaslara gerekli komutları veren beyin, dengemizi otomatik olarak sağlıyor. Bu iş otomatik yani biz farkında olmadan gerçekleşiyor. Sonuçta beyin yapıyor ve bizim kontrolümüzde değil. Dahası, bu bir refleks süreci olduğu için kontrol edemiyoruz.

İşte çenedeki gözle bakmak, kafayı yere paralel tutmamızı sağlıyor. Vücut yatık olsa da

Bakış için bir diğer önemli nokta Görsel Sınır Noktasıdır; limit noktası olarak da bilinen bu kavramı bilmiyorsanız, lütfen buraya tıklayarak ilgili yazıyı okuyunuz.

Bu yazı “Güvenlik Tavsiyesi – Görsel” kategorisinde yayınlanmıştır, kategorideki diğer yazılar için lütfen buraya tıklayınız.

Motosiklette bakış ayırma

motosiklette çeneyle bakış, bakış ayırma

Motosiklet acemisinin en önemli derslerinden birisi motosiklette bakış ayırma olmalıdır. Çene ile bakmak, çıkışa bakmanın tek yoludur; ilk ders olmalıdır.

Motosiklette bakış ayırma şu anlama gelir:

Bu gönderi görsel anlatım için hazırlanmıştır, daha ayrıntılı bilgi için
“Motosiklet Baktığın Yere Gider” yazısını okumanızı tavsiye ediyorum; yazıyı görmek için buraya tıklayın

Bakış ayırmak:
gideceğiniz yere çene ile bakmak demektir!

Çenenizde bir göz olduğunu düşünün, çıkışa yada gideceğiniz yere; “çenenizdeki göz” ile bakmalısınız.

Bakış Ayır, Güvenli Dön

Ve de korkmayın, kafanızı çevirince sürüşünüz etkilenmez, aksine daha kararlı ve güvenli hissedersiniz!

Eğer bakış ayırmak (çeneyle bakmak) sürüşünüzü etkileseydi, ben bakış için kafamı bu kadar ayırmış halde düz sürmeye devam edemezdim (ama düz sürüşe devam ettim 🙂 (aşağıdaki fotoğraf)

bakış-ayırma-RST1000-Futura
pistte bakış ayırma

Motosiklet ve sürücünün kafası ne kadar ayrılmış dikkat edin

Kafaya dikkat (alttaki fotoğraf)!
“Bu kadarı da fazla!” dediğinizi duyar gibiyim
DEĞİL!
Sürücü çıkış için doğru şekilde başını döndürmüş…

viraj çıkışa bak

Evet, bazı çıkışlarda kafa bu kadar dönmeli…

Sürücü burada çıkışı görmek için gerektiği kadar çevirmiş başını. Aslında siz de bu kadar çevirmiş olmanız gereken kaç virajı güvensiz döndünüz kim bilir? 🙂

Sürücünün çenesi ile baktığı
(pembe) noktaya dikkat!

Bu konu o kadar önemlidir ki artçılar için de geçerlidir. Yani artçılar da bakış ayırıp çıkışa bakmalı
(Artçılı Sürüş yazısı için buraya tıklayınız).


Artçı ve sürücü kafalarını nasıl da çevirmişler.

Sadece artçı varken mi? Hayır düşerken bile vazgeçmemek lazım. Çünkü çoğu zaman doğru yere bakmak, sorunu da çözecektir.

Bakış Ayır, Kontrol Kaybı

bakış ayırma, kapalı alanda yavaş manevrada

Günlük hayattan bir örnek: Keskin olmayan dönüşlerde de aynı kural geçerlidir: Sağa gidecek, çenesi ile sağa bakıyor.

Arazi sürüşünde bakış

arazi sürüşü için de geçerli:
çenenle bak!

Aşağıdaki iki görsel: motosiklet sağa dönerken, çene bir sonraki sol viraja çevrilmiş bile

Bakış Ayır, Kombine Viraj 01

Demek ki doğru bir dönüş için bakış ayırıp çıkışa bakmak şart. Aşağıdaki BMW sürücüsünün art arda viraj içinde yaptığı gibi.

Bakış Ayır, Kombine Viraj 02

Neredeyse düşüyor ama hala çenesiyle gitmek istediği yere bakıyor.

Kafayı ayırırsam düşer miyim?
düz giderken kafanızı (bakışınızı) ayırsanız bile kontrol hala sizde, endişe etmeyin.


motosiklet sağa sola yatsın
hatta slalom yapsın
siz gitmek istediğiniz noktaya
bakın!

Her zaman, en yatıkta hatta makinenin yanına inince bile devam; çene ile çıkışa bak!

Motosiklet iyice yatırsanız da hatta yanına indiyseniz bile, çene hep çıkışa bakmalı! Aşağıdaki görselde bu durum çok açık olarak görülüyor:

bakış ayırma-Mulholland hangoff

Motosikletin kafası ile sürücünün kafası ne kadar ayrı yönlere bakıyor dikkat ediniz.

Motosiklette bakış ayırma ile motosikletinize hakim olursunuz

Motosiklet blog - KTM-690-SMC-R 2019, motosiklette bakış ayırma

İlgili yazılar

Motosiklet kapalı alan eğitiminde korkacağınız konular

Motor Hikayesi Motosiklet blog - NT700v Deauville

Bu yazıda, Kapalı Alan Eğitimi tavsiyeleri ile takılacağınız, zorlanacağınız noktaları işleyeceğiz.

Kapalı alan eğitimi tavsiyeleri içerisinde en önemli olanı: çenenizle bakmaktır. Çenenizde bir göz olduğunu ve ileriye, yukarıya ve gideceğiniz yere çene gözünüzle bakın. Bu yüksek ve ileri bakış başarılı sürüşün ve geri kalan her şeyin temelidir.

Kapalı Alan Eğitimi tavsiyeleri

Motosiklet eğitimine Kapalı Alan eğitimi ile başlıyoruz. Kapalı Alan Eğitimi çok önemlidir çünkü aceminin yola çıkmadan önce çözmesi gereken alıştırmalar bütünüdür. Tabii ki acemi için zor:

  • Birincisi, frenlemede korkacak, yapamayacaksınız,
  • İkincisi, kaçış manevrasında korkacak, yapamayacaksınız,
  • Üçüncüsü, yavaş hız ve dar manevrada arka fren pedalını ezmekte zorlanacaksınız;
  • Düşük bakış değil de ileri bakış ile bunların hepsini daha rahat becerecek ve
  • Kaçış manevrasında korkacak, yapamayacaksınız

Yavaş hız* ve dar manevrada arka fren pedalını ezmekte* zorlanacaksınız (*’lı alanlara tıklarsanız ilgili yazılar yeni sekmede açılacaktır);

Düşük bakış değil de ileri bakış ile bunların hepsini daha rahat becerecek ve:

İleri bakışla (yakınınızı) önünüzü daha iyi görebildiğinizi öğreneceksiniz (bu özellikle slalom testinde çok net olarak belli olur; ileriye bakınca daha rahat slalom yapacaksınız).

Motosiklet Kapalı Alan Eğitimi en çok, bakışı düzgün kullanma eğitimidir.

İLERİ BAKIN!

Motosiklet Kapalaı Alan Eğitimi
Makine yatık ama sürücünün bakışı dümdüz; doğrusu budur.

DOĞRU NOKTAYA BAKIN!

Doğru Nokta: “Gideceğiniz Yerdir”.

Gideceğiniz Yere Bakın

Yukarıdaki fotoğraf güzel bir örnek. Motosikletin gittiği ve sürücünün baktığı yere dikkat edin. Bu motosiklet birazdan sol tarafa keskin bir dönüş yapacak çünkü sürücü bakışını doksan dereceden fazla ayırmış. Aynı zamanda kollara da dikkat. Kollar serbest ve gevşek. Dirsek ve bilek arasındaki ön kol da yere paralel. Sürücü tam olması gerektiği gibi kullanıyor vücudunu. Konuyla ilgili olarak Motosiklette Oturuş yazısını okuyabilirsiniz.

Bu yazı Motosiklet Acemileri İçin, Motosiklet Sürüş Teknikleri ve Püf Noktası kategorilerinde yayımlanmıştır.

Omuz bakışı, hayat kurtaran bakış

omuz bakışı hayat kurtaran bakış kapak görseli

Çok basit bir ilke: omuz bakışı hayat kurtaran bakış demektir. Şerit değiştirmeden önce mutlaka yapılması gereken bir harekettir. Trafikte şerit değiştirirken, sollama yaparken, yol kesişmelerine yaklaşırken, kırmızı ışığa yaklaşırken; kör noktanızı kontrol ederek mutlaka yapmanız gereken, alışkanlık haline getirmeniz gereken bir harekettir.

Hayat kurtaran bakış, omuz üzerinden bakışı yoldan kopmadan, sürüşününüz bozmadan yapmalısınız.

Omzunuzun üzerinden,
başınızı tam çevirerek, 
geriye, arkanıza doğru
Hızlıca” bakmalısınız.

Bu bakış hayat kurtarır ve aynanın kör noktasını, aslında tehlikenin en çok olduğu yeri kontrol etmenizi sağlar. Şu videodan bir örneğini görebilirsiniz, sürücü şerit değiştirmeden önce hızlıca bakarak arkasını kontrol ediyor:

videoda sorun varsa doğrudan bağlantı burada: https://www.youtube.com/watch?v=ZICZlHkka4E&t=303s

Omuz Üzerinden Bakış
Her zaman yapılmalı ve alışkanlığınız haline gelmelidir.

bakış-ayırma-RST1000-Futura

Burada önemli olan konu odur ki hayat kurtaran omuz bakış tekniği uygularken motosikletin dengesini bozmamak gerekir. Yani sonuçta ek tehlike yaratmaya gerek yok değil mi? 🙂

Bu sebeple bu işi ilk olarak Kapalı Alanda denemeli ve alıştırma yapmalısınız. Motosiklet üzerinde oturuş konumunuz doğru olduğu sürece hızlıca alışır ve yolda uygulamaya başlayabilirsiniz. Demek ki ancak yola aktarmaya hazır olduktan sonra yolda uygulamaya başlayın bu hareketi.

Görselde çok açık şekilde görülüyor. Motosiklet hakimiyetiniz yüksek olduğunda bakış ayırma ya da omuz üzeri bakış motosikletin dengesini bozmaz. Fotoğrafın çekildiği anı hatırlıyorum, yürüme hızının biraz üzerinde seyir halindeydik. Yavaş sürüşler daha zordur fakat doğru oturuş, dizlerle depoya sarılma, kolların doğru konumu ve ellerin gidonda serbest oluşu gibi temel becerilere sahipseniz, rahatça yapılabilir.

Meraklılar için motosiklet Aprilia RST1000 Futura.

Tavsiye yazılar

Bu yazı Acemiler İçin, Püf Noktası, Motosiklet Sürüş Teknikleri ve Video kategorilerinde yayımlanmıştır.

Motosiklet Baktığın Yere Gider

Motosiklet baktığın yere gider kapak

Motosiklet dönüş viraj, yatırma, hepsi bakışla!

İnsan vücudu tahminlerimizin ötesinde gelişmiş bir aygıttır. Hele beynimiz biz farkında olmadan bir çok değerlendirmeyi ve hareketi yapar. Bu işlemlerden birisi de  ”Motosiklet kullanırken baktığın yere gidersin” sonucunu doğurur. Yani siz farkında olmada, hatta komut vermeden, beyniniz nereye bakarsanız oraya gitmeniz için motosikleti yönlendirir.

Bu hayati bir kuraldır zira motosikleti sadece bakışla istediğimiz tarafa yönlendiririz evet. Bu hem doğru teknik hem de daha kolay dönüş demektir.

Fakat

kolaylık getirirken aynı zamanda yanlış yere bakıldığında istemediğimiz bir noktaya, yani kazaya götürmesi de mümkündür.

En önemli bilgi:

Bakışı gözlerinizle değil ÇENENİZLE YAPACAKSINIZ!
Motosiklet baktığın yere gider, ancak başınızı çevirirseniz. Bunun için viraj çıkışına çenenizle bakın.

Bakışı ayırmak, çıkışa bakmak, gözlerinizle değil ÇENENİZLE yapılan bir eylemdir…

Motosiklette Bakış Ayırma Örnekleri İçin Tıklayın

Örnek 1: Dönerken viraj dışına bakarak motosikleti doğru konumlandırırak güvenli ve rahat bir biçimde viraj alırsınız. Virajda en büyük yardımcınız bakışınızdır.


Artçının virajda sürücünün omzu üzerinden çıkışa bakışına dikkat ediniz. Sürücüyle birlikte bakışını ayırmış durumda.

Örnek 2: Dört yol ağzında önünüze çıkan araca bakakalırsanız, emin olun o araca çarpacaksınız. Oysa yapmanız gereken geçebileceğiniz sağa ya da sola bakmaktır. Bu şekilde baktığınız yere giderken aracın sağından ya da solundan geçip gideceksiniz (Kilitlenmek‘le ilgili bir yazım burada).

Sadece doğru yere bakarak motosikleti kolayca yatırırsınız; acemilerin bilmediği budur.

Motosiklette Bakış, Bakış Ayırma ile ilgili bir video için buraya tıklayın.


Dip Not: Bu olgu uçağın savaşta ilk kez kullanıldığı zamanlarda acı tecrübelerle öğrenilmiştir. Birinci Dünya Savaşında uçaklar kullanılmaya başladığında kaçınılmaz olarak uçaklar havada bire bir savaşa tutuşmaya başlamışlar. Fakat ilginçtir, rakibini düşüren pilotların da düştüğü gözlemlenmeye başlamış.

Bunun sebebinin pilotların vurdukları uçağı yere çakılana ya da patlayana kadar izlemeleri olduğu fark edildiğinde hala geçerli olan kural ortaya çıkmış: “Vurduğun uçağa bakma!” (yoksa doğrudan vurduğun uçağın enkazına girer ve hasar alırsın) zira uçaklar ve motosiklet baktığın yere gider.

Bu tür temel konuların işlendiği, motosikletin en önemli kitabı Motosiklet Yol Sanatı‘nı buradan satın alabilirsiniz (yeni sekmede OMM Türkiye sayfasına gider).

Postür, postürel; vücudumuz

makaleler kapak görseli

Motosiklet kazası kilitlenme ile kaçınılmaz hale gelir. Peki kilitlenme, motosiklet kazasına nasıl sebep olur? Bir Facebook sohbetinden. Bunca yıldır gördüğüm en aydınlatıcı açıklama.

Kazaların sebebi: Viraj çıkışına bakılmadığı için korkmak, kilitlenmek ve yol dışına çıkmak

ÖNEMLİ Bir İpucu: Değerli arkadaşlar, bir motor sürücüsü becerisinin üzerinde bir hızla seyrettiğinde, virajı alma imkanı hem fizik kuralları hem postürel (yani vücut pozisyonu) dolayısıyla imkan dışına çıkar.

Postürel Nedir?

İskelet sistemimizin her iki tarafında simetrik kaslar var. Bir taraf kasıldığında diğer taraf gevşer böylece hareket ve yön imkânı buluruz. Korku kasılmaya neden olacağından her iki taraf birlikte kasıldığı için vücut hareketleri imkan dışı kalır.

Bunun önemi, hız ve viraj gibi zamanın doğru kullanılması gereken yerde ortaya çıkar. Motorcu virajı alamayacağı hızda ise korkuya kapılır, öncelikle bakışı düşmekten korktuğu yere kilitlenir, sonra tüm bedeni kasılır ve sonucunda motora yön verecek kas hareketleri olması gerektiği gibi hareket edemez.

‘Bu kilitlenme durumunda sürücü, bakışının kilitlendiği noktaya gider zira bilinçaltı, kasları ufak kasılma ve gevşemelerle harekete geçirir ve bizi kilitlendiğimiz noktaya doğru yönlendirir. Böylece motosiklet de o yöne doğru yönlendirilmiş olur.’

Viraj dışına çıkmadaki temel anatomik fizyolojinin açıklaması bu şekildedir.

Bu durumda, motosiklet kazası, sürücünün hıza odaklanması ve bakışının yeterince uzak olmaması nedeniyle olay geç fark etmesi, paniklemesi, bakışının yol dışına kilitlemesi esasına dayanır.

Lütfen bakışlar uzağa, çene viraj dışına taşınsın ve becerimizin dahilindeki süratlerin üzerine çıkmayalım.

Eğitimde bunlar veriliyor. Bizi koruyan eğitimde öğrendiğimizin doğru uygulamadaki becerimizdir.

Sevgi ve sağlıcakla kalın

Emir Şahbal:
https://www.facebook.com/emir.sahbal?fref=ufi

Bu yazıda bahsedilen konuyla ilgili olarak lütfen Hayatta Kalma Tepkileri yazımızı da okuyunuz.

Bu yazı Makaleler ve Motosiklet Sürüş Teknikleri kategorilerinde yayımlanmıştır.