Honda Türkiye web sitesinde, CB650R sayfasında görmüştüm ve: “Ne ola ki?” diye sormuştum kendime. İşten güçten fırsat bulana kadar sayfadan kaldırmışlar ama ne olduğunu buldum 🙂
Honda Web Sitesinde şöyle bir bilgi var:
Acil Durum Fren Desteği / Emergency Brake Assist
Honda’nın Acil Durum Fren Desteği, sürücünün kazadan kaçınma durumlarında tam fren basıncı uygulamasını sağlar. Bu amaçla bir mikroişlemci sürekli analiz yaparak sürücünün normal fren alışkanlıklarını “öğrenir”. İzleme, sürücünün normal şartlarda uyguladığı fren basınç oranı ve fren sistemine uyguladığı toplam basınç için yapılır.
Neyse, işin teknik kısmını yazının sonuna bırakıp konuya girelim ama yok ben doğrudan teknik kısmını istiyorum derseniz tıklayın, doğrudan teknik bölüme geçin. Fren hakkındaki yazılarımız için ise buraya tıklayın.
Honda “Kontrollü Fren” Sistemi
Özgün ismi Brake By Wire, buradaki “wire” sanılanın aksine kablo ya da bağlantı değil, yönetim, kontrol anlamına geliyor; yanlış çevirilere kanmayınız 🙂 Her şeyle birlikte fren konusunda da ilerleme var, Honda küçük ama akıllı bir adım atmış.
Elektronik destek yeni bir şey değil, örneğin 2008 Kawasaki ZX-10R çekiş/denge yönetim sistemine sahip ve son (2019) Yamaha R1 ve R6’ların Merkezi İşlemci Birimi (ECU) verdiğiniz gazı motora iletmeden önce yazılımına göre yorumluyor ve “uygun” bulduğu şekilde (yani kısarak) iletiyor. ABS ise artık standart hale geldi ve Honda’nın Kombine Fren sistemi veya CBS’si, sadece bir fren sıkılsa bile ön ve arka tekerlekleri arasında frenleme gücünü (hem de uzun süredir) otomatik olarak dağıtıyordu zaten.
Honda’nın mevcut ABS ve CBS’nin üzerine, arka tekerleğin kilitlenmesini engellemek amacıyla, ağırlık aktarımını elektronik olarak yöneten bir özellik eklemiş. ABS+CBS ile Honda spor motosikletler zaten iyi durmalarıyla ünlü; üstelik bunu dengeli şekilde yapıyorlar. Bu yeni sistemle ise, kilitlenmeleri önleyen(ABS), arka frenlemenin aşırı kullanımını düzelten (CBS) ve bunu sokak yarışçısı motosiklet modellerindeki ön teker hassasiyetini bozmadan yapan (işte burası yeni) güven verici elektronik sistem desteği getiriyor.
Honda, aslında bu yeniliği, VFR800 ve CBR1100XX’lerden bildiğimiz Honda Kombine Fren Sisteminine, bilgisayar kontrolü ekleyerek yaptı. Ön ya da arka, fren komutu beyinde (ECU’de) analiz ediliyor ve daha sonra, sert veya acil frenleme yapıldıysa, “teker yükseltme” (ağır frende arka tekerin havalanması) olmaması için gerekli düzeltmeler yapılıyor. Bu öne yığılma hareketi normalde sürücüleri rahatsız eder ve gerektiğinde maksimum frenleme kuvveti uygulamalarını önler(di), şimdi bu hissi yok eden sistem ile daha fazla fren yapmamızın önü açılmış oluyor.
Honda bu yeni fren sistemini ilk olarak süper spor sınıfına dahil edecek gibi görünüyor. Yakın gelecekte CBR1000RR ve CBR600RR modellerinde göreceğiz demek ki 🙂
Nasıl Bir Teknik Gelişme?
Demiştik ki:
Acil Durum Fren Desteği / Emergency Brake Assist
Honda’nın Acil Durum Fren Desteği, sürücünün kazadan kaçınma durumlarında tam fren basıncı uygulamasını sağlar. Bu amaçla bir mikroişlemci sürekli analiz yaparak sürücünün normal fren alışkanlıklarını “öğrenir”. İzleme, sürücünün normal şartlarda uyguladığı fren basınç oranı ve fren sistemine uyguladığı toplam basınç için yapılır.
Bu basın açıklaması dilini de ayrıca garip buluyorum. “Kazadan kaçınma durumları” tamam, İngilizceden çeviriyorsun da, Türkçeyi de mi bilmiyorsun 🙂
Neyse, bu yeni özellik, acil durumlarda korkup freni tam sıkmadık mı devreye girip kendi kendine daha güçlü fren yapıyormuş.
Sürücü alışılmış sürüş şartlarının dışında ani fren yaparsa, Acil Durum Fren Desteği, VSA modülatöründe bulunan pompayı aktive eder ve aracın mümkün olan en kısa mesafede durmasını sağlayacak kadar yüksek fren sistemi basıncı oluşturur. Mikroişlemci, sadece fren pedal hızı veya fren basınç eşik değerlerine ulaşıldığında fren desteğinin devreye girmesini sağlar.
Yani diyor ki: Acil durum olduğunu anlarsa, sistem, tam güçle fren yapar.
Acil Durum Fren Desteği, acil durumlarda tam fren performansı sağlamak için sürücüye yardımcı olur. Sürücü, fren pedalı üzerindeki basıncı serbest bıraktıktan sonra, Acil Durum Fren Desteği devre dışı kalır.
“Yani birden bire fren yapmıyoruz, siz ayakla ya da elle fren yaptığımız sürece çalışıyor bu fren desteği.” diyorlar.
Ama fark yarattığı kesin. Aşağıdaki örnek yine Honda web sitesinden fakat arabalar için. Görüldüğü üzere arada ciddi fark var. Motosiklette bu kadar büyük fark olur mu bilemeyiz ama bu hayatla ölüm arasındaki fark olacaktır…
Fakat burada bir şey daha var: sürücünün kontrolü dışında birden devreye giren bir etkiden bahsediyoruz: bu sürücüyü rahatsız edip paniğe sürükleyebilir.
Sistem çarpışma ihtimalini algılarsa, sürücünün fren yapıp yapmadığını kontrol eder. Sürücü fren yapıyorsa, sistem mümkün olan en üst noktaya kadar fren basıncını arttırır, yani ABS izin verdiği ölçüde en güçlü freni yapar. Başka bir deyişle:
Frenleri köküne kadar sıkar.
Sürücü fren uygulamamışsa, sistem ön tarafın çöküp dalmasını önlemek için ilk önce arka freni etkinleştiriyor. Daha sonra uygun frenleme gücünü yolun durumuna göre hesaplıyor, arka teker kilitlenecek fren gücüne ulaşırsa, bu defa da ön fren yapmaya başlıyor. Taa ki motosiklet durana ya da engel yeterince uzakta olana kadar.
Uzakta olma diyor, demek ki radar gibi bir şey var çünkü öndeki nesneyi bir şekilde fark etmesi lazım değil mi?
Son Söz
Bu konuda yeni haber geldi mi paylaşacağız ama şurası kesin: Honda yenilik peşinde koşmaktan vazgeçmiyor ve bu iyi bir şey. Zira Honda tutucu bir marka olarak bilinir, demek ki Honda bu özelliği getirirse, olabilecek en iyi şekilde bize sunar.
Aferin Honda, gaz açmaya devam! 🙂
