Etiket: ikinci el motosiklet

İkinci el motosiklet alırken nelere dikkat etmeli?

“2 el motor alırken” google’da en çok aratılan terimlerden. Tabii ki neredeyse herkes sahibinden.com’a bakıyor ama orada da yalan-dolan çok. İkinci el motosiklet alırken dikkat etmeniz gerekenleri bu yazıda özetledim; faydalı olması dileğiyle.

İlk motosikletimiz çoğunlukla ikinci el olur. Acemi oluruz ve nelere dikkat edeceğimizi bilemeyiz. O halde okumaya devam edin, nasıl ikinci el motor alınır, ondan bahsediyoruz.

Öncelikle:

Motosikleti mutlaka ama mutlaka ustanız görsün. İyi bir usta size motorun hikayesini anlatabilir; bunun için de sadece motosikletin gelişini görme ve motorun sesini dinlemek ona yeter bilesiniz. 

En iyisi, satıcının doğrudan ustanızın yerine gelmesidir. Telefonda söyleyin, ustamın dükkana gel, motosikleti o görecek deyin, katakullici insanlar doğrudan buna itiraz edecektir…

Ama illa kısıtlı bilginizle kendiniz gidip karar vereceksiniz:

“Motosiklete bakmaya gündüz vakti gidin. Eğer motosiklet kapalı bir alanda ise sahibinden motoru dışarı çıkarmasını isteyin. Bu motoru daha sağlıklı incelemenize olanak sunar.”

Karanlık bir çok ayrıntıyı gözümüzden saklar. Bu sebeple gece ya da akşam vakitleri yerine gündüz saatlerini seçin, motosikleti dışarıya çıkarın ki gün ışığının nimetlerinden faydalanabilin. 

Satıcının sözüne değil gözünüze güvenin. İyi bakılan, cilalı, toplanmış olsa da yılların etkisi aşağıdaki noktalarda kendisini gösterir:

Göze Çarpacak Kolay Noktalar

• Elcikler değişmiş mi / parlamış mı?
• Ayaklıklar (plastik kısımları varsa) aşınmış mı?
• Şaside tamirat, ek, kaynak, aşınma, ezilme var mı? (Unutmayın: “Spor modellerin (yada alüminyum şasili modellerin) şasisi tamir edilemez.”)
• Lastikte hafta ve yıl yazar, “0810”, 2010’un sekizinci haftasında üretilmiş demektir, Kontrol etmeyi ihmal etmeyin, önemli olan lastiğin üretim yılıdır.
• Karinaj bağlantı yerleri tam oturuyor mu, düz bir hatta mı birleşiyor yoksa yer yer daralma açılma var mı?
• Düşmelerde aynı zamanda aşınmalara bakın. Motosiklet düşünce fren kollarında, debriyaj kollarında ve aynalarda çizikler olur, buralara bakın.

“Yukarıdaki noktalar bir bakışta kolaylıkla görülebilecek şeylerdir. Bunlar size güven veriyorsa daha ileri noktalara bakalım.

Motorun Sağlığı (Güç Ünitesi)

Gelelim motor kısmına, ikinci el motosiklet alırken başımıza en pahalı dertleri açacak olan kısım motosikletimizin makinesidir. Yani motorudur. Hiç bilmeseniz dahi kulaklarınız size doğruyu söyleyecektir, endişe etmeyiniz. Bunun için ilk olarak:

“Motorun kolay çalışıp çalışmadığına bakın. Sağlıklı motor kolay çalışır. İlk çalışma anında aksırıp tıksırmaz. Sarsma sallama yapmaz. Uzun süredir yatıyor ise ilk çalışma kolayca olmayabilir. Fakat özellikle bir dakika kadar çalıştıktan sonra durdurulduğunda, bir sonraki sefer kolay çalışması lazım.” Sonuçta bir motorun “saat gibi” çalışması gerektiğini biliyoruz değil mi?

Çalışma anında “ciuvv, tırrr, krak, pavv” gibi her türlü zorlanma, sürtünme, sıyırma gibi sesler anormaldir. Çalıştırdıktan sonra ise:

Motorun çalışma sesini dinleyin. Motordan anlamasanız bile sağlıklı bir motorun sesi ritmik ve devamlıdır. Aksamalar, duraklamalar, kararsızlıklar yoktur sağlıklı bir motorda.

Saat gibi derler ya, işte motor çalışırken kesintisiz, hep aynı şekilde (mesela yükselme alçalma olmadan, sesin tonu değişmeden) çalışmalıdır.

2. El Motor Alırken Neler Yaşı Gösterir

•  Frenler
  Motosikletin fren balataları lastiklerden daha uzun ömürlüdür. Dolayısıyla fren balatalarına bakarak motosikletin ne kadar ve nasıl kullanıldığı anlarız. Yalnız burada bir not düşmek gerekli, acemi ya da kötü kullanan birisi devamlı fren yapıyorsa balataları erken bitirir. Yine de “çok yeni”, “3000 km.’de” gibi tanımlarda balatalara bakmak bir fikir verebilir.
• Fren Diski
  Fren diskleri ise balatalardan da uzun ömürlüdür. Kilometresi yüksek olmayan bir motosiklette fabrika çıkışı diski görmek beklenir.
  Disk değişmişse iki seçenek vardır:
  1- Kaza hasarı ki öyle bir motosiklet almak istemezsiniz; ya da
  2- Aşırı kilometreden aşınma sonucu değişme (balatalar diske sürte sürte yavaşlama sağlarlar ve bu sebeple fren diski zamanla aşınır).
• Zincir ve Dişliler
  Zincir yapılan kilometre arttıkça aşınır ve boyu uzar (esner).
  Eğer zincir, kullanılan kilometreye oranla daha fazla uzamışsa, bunun altında kötü kullanım yatar. Bu uzamadan da (tabii ki zincir değiştirilmemişe) ne kadar sık ve çok kullanıldığı ortaya çıkar.
• Diğer Detaylar
  Arka jant göbeğindeki dişlinin lastik takozu fazla aşınmıssa motora yüklenildiği ve fren balatalarının kötü kullanıldığı anlaşılır. Bu da motor gizli kullanılmış demektir. Süspansiyonu kontrol etmek için de amortisör keçelerine bakılır. Bunlar patlamış ve jantlar da eğrilmiş olabilir.

Kim Kullanmış?

Alınacak motosikletin kimin sürdüğünü biliyorsak, sürücünün yapısı da motor hakkında fikir verir. Motosikletine özen gösteren biri belli olur. Sonuç olarak yaşam tarzı yanlış olan, aracına da zarar verecektir. Velhasıl, satıcı düzgünse artı puandır.

---

İkinci El Kontrol Listesi
(2 El Motor Alırken Bakılacak Yerler)

Bu listeyi yazdırıp kontrol listesi gibi kullanmanız mümkündür. Yukarıda verilen bilgilerin madde madde hali olan bu liste motosiklet alırken size yardımcı olacaktır.

1. İzlenim bilgileri

a. Kaçıncı el? Sizden önce çok sahibi olmuşsa uzak durun.
b. Satıcının motora karşı ilgisi nedir? İlgisiz satıcının özellikle dört zamanlı motorlarda motorun ısıtılmasına gereken önemi vermeyeceğini tahmin edebilirsiniz.
c. İkinci kontak anahtarı var mı? Varsa çalışıyor mu?

2. Dış görünüş

a. Motosikletin dış görünüşü ile kilometresi arasında uygunluk var mı?
b. Üzerinde herhangi bir modifikasyon (geliştirme / ekleme) var mı? Standart (fabrika çıkışı parçaları değişmiş mi?)
c. Benzin deposunda pas var mı? Kapak iyi çalışıyor mu?

3) İskelet (şasi, şase)

a. Ön ve arka tekerler aynı hizada mı?
b. Ayaklar düzgün mü? Motor sağlam duruyor mu?
c. Çatalda çizik, eğiklik, yamukluk vb var mı?

4) Motor (makine)

a. Yağ seviyesi normal mi?
b. Motorda yağ kaçağı var mı?
c. Motor rölantide düzgün çalışıyor mu?
d. Gaz verdiğinizde eksozdan mavi dumanlar çıkıyor mu?
e. Eksoz orijinal mi yoksa değişmiş mi? Bağlantı parçalarında kaçak var mı?

5. Tekerlek ve lastikler

a. Tekerlek bilyalarında boşluk var mı?
b. Jantlar düzgün mü? Kenarlarında çizik, yamukluk vb var mı?
c. Teller gevşek mi?
d. Lastik tipi motorun özelliklerine uygun mu?
e. Lastiklerde yeterli profil (en az 1,6 mm) var mı?

6. Zincir takımı

a. Dişliler ve zincir ne kadar aşınmış?
b. Zincir bol mu?
c. Eksik baklava var mı?

7. Fren sistemi

a. Balatalar yeterli mi (aşınmış mı ve incelmiş mi)?
b. Diskler temiz mi? Çatlak, aşınma, renk değişmesi vb var mı?
c. Hidrolik kaçağı var mı?
d. Yağ hidroliği seviyesi nerede?

8. Elektrik sistemi

a. Akü uçları temiz mi?
b. Kablolarda ek, bant ve renk değişikliği var mı?

9. Deneme Sürüşü

a. Motor soğukken kolay çalışıyor mu?
b. Gidon kilidi çalışıyor mu?
c. Gidon düzgün mü?
d. Gidon yatağı iyi çalıyor mu? Boşluk var mı? En sona getirildiğinde ses yapıyor mu?
e. Fren ve debriyaj telleri kolay çalışıyor mu?
f. Frenler iyi çalışıyor mu? Fren disklerindeki dengesizlik nedeniyle fren pedalı ya da fren kolunda ritmik baskı değişikliği var mı?
g. Vitesler kolaylıkla değiştirilebiliyor mu?
h. Büyük viteslere geçerken debriyaj kaçırıyor mu?
i. Amortisörlerde patlak var mı? Kasise girildiğinde ses yapıyor mu? Yeterli süspansiyon sağlıyor mu?
j. Motosiklet kasislerden sonra sallanmaya devam ediyor mu?
k. İki elinizi bırakarak gittiğinizde motosiklet aynı doğrultuda kalıyor mu?
l. Sürüşten sonra motorda yağ kaçağı oluştu mu?

“Bir diğer seçenek motosikleti yetkili bir servise göstermektir. Motosiklet servisleri bu ekspertiz hizmetini belli bir ücret karşılığı vermektedirler. Unutmayın motoru almaya karar verdiğinizde, motoru o an gördüğünüz hali ile kabul etmiş sayılırsınız.”

Motosikletin daha önce bakımının yapıldığı servise ulaşarak motor hakkında genel bilgi sahibi de olabilirsiniz. Servis defterinde detayları öğrenebilirsiniz. Bu ayrıca sizi motoru alırken bazı bakım masraflarından da kurtarabilir (hava filtresi, yağ, yağ filtresi vs.).

Ek Bilgiler

Motosikletin sahibine borcu olup olmadığını kontrol etmesini söyleyin. Haberi yoktur ama MOBESE’den cezası olabilir. Devir aşamasında son dakikada çıkınca uğraşmayın. Motosikletin şasi numarasını da ruhsat ile muhakkak karşılaştırın. Motoru satan kişinin gerçek sahibi olup olmadığını muhakkak kontrol edin. Satan kişi aracıysa vekaletname isteyin veya motosikletin sahibi ile bir kere görüşün.

Bakmaya gideceğiniz motorun modelini öğrendikten sonra muhakkak orijinal renginin ne olduğunu önceden araştırın. İnternet bunun için bulunmaz bir fırsattır. Böylece motorun boyanıp boyanmadığını rahatlıkla anlarsınız.

Sonuç olarak: 2. El Motor nasıl alınır?

Bu sayfadaki listeyi madde madde kontrol ederseniz kazıklanmanız zor.

Öncelikle ustanız görsün, özellikle acemi iseniz. Ustayı kandırmak zordur.

Doğru fiyata aldınız sürece doğru. Önemli olan ederinden pahalıya almamak, zarar etmeyecek olduktan sonra alınır.

Kazıklanmamak

Tabii iki iyi durumda bir motosiklet alarak olur. Yukarıda bundan ayrıntılı şekilde bahsettim. Bununla beraber bir de doğru fiyata almak lazım. Nihayetinde bu da uygun fiyata alarak olur. Bu yüzden ek olarak şu yazıya da göz atmanızı tavsiye ederim: İkinci El Alırken Mantıklı Fiyat Kavramı.

Bu yazı Motosiklet Acemileri İçin kategorisinde yayınlanmıştır; kategorinin diğer yazıları için buraya tıklayınız.