TEKNOLOJİ: En önemli sürüş ekipmanınız olan kaskın içini (katmanlarını) tanımak
Kask içi tabii ki sürücü olarak bizim için daha önemli ama gelin önce dış taraftan başlayalım:
Dış kabuk
Kasklarımızdaki dış kabuk, darbeyi emen ve dağıtan katmandır. Dış kabukta iki temel yapı kullanılır: fiberglas ve polikarbonat. Ayrıntıya inecek olursak fiberglas kısım, sadece fiberglas, karbon fiber veya aramid dahil olmak üzere fiber takviyeli herhangi bir malzemeden yapılabilir.
Bir diğer görevi de kask içi her şeyi bir arada tutmasıdır.
Yukarıda anılan bu diğer malzemeler, başka malzeme kesitleriyle birlikte kullanır. İki farklı maddenin birlikte çalışıp özelliklerini arttırması için bir araya gelir. Bunun amacı bize ince (ve de hafif) ama güçlü bir kabuk katmanı getirmektir. Bu farklı ama birlikte çalışmak için bir araya getirilmiş malzemeler, darbeye maruz kaldıklarında farklı etkileri karşılarlar. Başka bir deyişle birbirlerinin zayıf yanlarını örterler. Bu amaçla bu farklı alanlar, farklı katmanları içererek ya da hariç tutarak daha kalın ya da daha ince hâle belirli bir işlev için bir araya gelir. Sonuç olarak ana işlevi ve görevi darbeyi emecek bir bölüm olarak kask içindeki yerini alır.
Bileşik (kompozit) alanlar nasıldır?
Kompozit kabuklar pahalıya çıkar. Zira farklı malzemeleri bir araya getirmek pahalıdır. Bu nedenle ucuz kasklar dökme polikarbonat plastikten yapılırlar (tek malzemeden üretilirler). Bu tek parça kabuk, kompozit kabuklardan daha kalındır, bu nedenle daha büyük ve ağır bir kaskınız olurlar. Bu yüzden de iç kısımdan (yoğunluğundan) ödün verirsiniz. Böyle yapmak zorunda kalırsınız zira toplam ağırlığı belirli bir sınırın altında tutmak zorunluluğunuz var.
Dış kabuk genellikle koltuktan düşme gibi ufak darbelere karşı yeterince güçlü ve dayanıklıdır. Küçük bir darbe ya da çizik kaskınızın dış kabuğunu etkilemez. Üstelik bu sert dış kabuk, bu tür ufak düşmelerde kask içi her şeyi de korur, zarar görmesini engeler. Anılan bu diğer malzemeler, başka malzeme kesitleriyle birlikte kullanır. İki farklı maddenin birlikte çalışıp özelliklerini arttırması için farklı malzemeler belirli bir sırayla yerleştirilir.
Gözle görünür hasarlar kolaydır zira size hasar hakkında yeterli/doğru bilgiyi verir. En kötüsü hasarlı olduğunu fark edersiniz. Ha bu arada şu açık: dış kabuğu kıracak ya da çatlatacak kadar sert darbe, kaskın kullanım ömrünün sona erdiğini gösterir.
EPS katman nedir?
EPS katman güvenlik konusunda en önemli kısımdır. Çünkü çarpmadan gelen darbeyi bu bölüm emer. Kask bir yere çarptığında durur. Bununla beraber kafamız kask içinde hareket etmeye devam eder. EPS’den (genişletilmiş polistiren demektir) yapılmış astar, bir araya getirilmiş farklı yoğunlukta katmanlardan oluşur. Görevleri darbe enerjisini (yani kask içinde hareket eden kafanın hareketini) -mümkünse tamamını- emmektir.
Burada bir parantez açılım: kask kafanıza tam oturmalıdır. Alın bölümünde boşluk olmaması gerektiği gibi diğer hiçbir kısmında da boşluk olmamalıdır. Kaskınız kafanıza tam ama tam oturmalıdır.
EPS yapısı yüzünden, bir kez sıkıştırıldıktan sonra eski haline dönmez; ölür. İç köpük kısmı deforme olacak kadar sert darbe almış kask ölür. Koruma (darbe emme) seviyesi artık yoktur.
Bu kısım, yani EPS katman kaskınızın içinde “köpük” olarak bilinen bölümdür. Kısacası kaza yaptıktan sonra iç köpük kısmını kontrol etmelisiniz. Çökme, şekil değişikliği varsa o kask atmalısınız. Bu kadar açık, bu kadar net.
Şekli değişen, çöken iç köpük, kaskın bir daha işe yaramayacağını gösterir.
Kafanızı sıkan bir kaskınız varsa?
EPS bölümü sıkıştırmak, ezmek, traşlamak üreticiler tarafından yasaklanmıştır. Sorun, değişikliklerin sonucunu bilmememiz. İnceltmek ölümcül kaza tehlikesini getirir; yapmayın.
Yapabileceğiniz tek güvenli değişiklik, farklı yanak pedleri denemektir. İnce yanaklıklar yeterli gelmiyorsa, yanlış bedendesiniz.
Konfor bölümü (kaskın gördüğümüz iç kısmı)
Konfor astarı. Rahatımızı belirleyen bölüm burasıdır. Konfor bölümünün ana işi kaskı kafamızda tutmak ve kazada dönmesini-hareket etmesini önlemektir.
Bunun yanı sıra gürültüyü emme işini de yapar. EPS’ye zararlı ter ve cilt yağını da tutar ve zarar görmesini engeller. Kaskınızın iç kısmı çıkıyorsa ve yıkanıyorsa, bunu kullanın.
Birçok sürücü kaskları yüzün etrafına nasıl oturduklarına karar verir, ancak kafanın geri kalanının da rahatça oturması önemlidir.
Vizör
Açıkken sürüş yapmayın. Ana işi yoldan, havadan gelen nesneleri durdurmaktır. Gözünüze kaçan tek bir sivrisinek bile sizi düşürür. Gereksiz risk almayın.
Güneş vizörlü kasklar daha iyidir.
Karartmalı vizörler. Hmm, tavsiye etmem. Akşam oldu mu görüşünüzü kısıtlamaya başlarlar. Yedek vizör taşısasınız bu defa da çizilirler.
Çene bağlantısı
Kask kabuğuna perçinlenmiştir sağlam olması için. Görevi kaskın kafamızdan çıkmasını engellemektir. Alttan bsğlanmayan kask çok çok kolay kafadan çıkar
Çift halkalı ve geçmeli türler arasında güvenlik farkı yoktur. Yine de çift halkada bozulacak mekanizma olmaması iyidir.
Hangi tür olursa olsun, kaskın altını bağladığınızda çenenizin altıyla kayış arasında boşluk kalmamalıdır.
https://www.feyizoglu.com/Ic-Ped-1186